چرا باستان‌شناسان و مقامات به «چشمه علی» رفتند؟

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهر ری درباره کاوش باستان‌شناسی و احیای دوباره «چشمه علی»، که خشک شده است، توضیحاتی داد.

محسن سعادتی، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهر ری، در گفت‌وگو با ایسنا درباره جزییات فصل دوم کاوش‌های باستان‌شناسی در محوطه تاریخی چشمه علی، اظهار کرد: کاوش باستان‌شناسی امسال، فصل دوم فعالیت‌های پژوهشی در این محوطه است که به سرپرستی حمیدرضا ولی‌پور و توسط تیم باستان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی انجام می‌شود. فصل نخست این کاوش‌ها در سال گذشته صورت گرفته بود و امسال فصل دوم آن در حال اجراست.

او هدف از انجام این کاوش‌ها را دستیابی به داده‌های دقیق‌تر باستان‌شناسی و پاسخ به پرسش‌های مهم درباره پیشینه استقراری منطقه عنوان کرد و افزود: در ادامه این کاوش‌ها، ما به دنبال آن هستیم که محوطه چشمه علی به یک سایت‌موزه باستان‌شناسی تبدیل شود. در صورت دستیابی به شواهد معماری و داده‌های لازم، در سال‌های آینده می‌توانیم شاهد شکل‌گیری نخستین سایت‌موزه باستان‌شناسی در محوطه چشمه علی، به‌عنوان قدیمی‌ترین نقطه استان تهران، باشیم.

سعادتی در ادامه با اشاره به نحوه تأمین اعتبار پروژه گفت: این کاوش‌ها با بودجه دانشگاه شهید بهشتی و با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور، تحت نظارت اداره‌کل میراث فرهنگی استان تهران انجام می‌شود.

او درباره مدت زمان انجام کاوش‌ها، اظهار کرد: مجوز کاوش برای مدت ۴۵ روز صادر شده و این عملیات از دو هفته گذشته آغاز شده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی شهر ری درباره نتایج فصل نخست کاوش‌ها، گفت: در فصل گذشته، یک اسکلت دختربچه در محوطه کشف شده بود و هم‌اکنون آزمایش‌های تخصصی مربوط به آن در حال انجام است. هنوز نتایج قطعی این آزمایش‌ها از سوی دانشگاه شهید بهشتی اعلام نشده است. در خصوص وضعیت فعلی فصل دوم کاوش‌ها نیز کاوشگران به بستری متعلق به حدود شش‌هزار سال پیش از میلاد رسیده‌اند که حاوی شواهدی از خشت‌های همان دوران است.

سعادتی همچنین درباره بازدید اخیر مسئولان از چشمه علی و موضوع احیای آن، توضیح داد: دکتر دارابی، معاون میراث فرهنگی کشور، به همراه نماینده مردم ری در مجلس و شهردار منطقه ۲۰ در محل چشمه علی حضور یافتند. بازدید میدانی و پیمایشی صورت گرفت و تبادل نظرهایی درباره احیای چشمه انجام شد. در این راستا مشاور طرح نیز انتخاب شده و کارهای کارشناسی در حال انجام است. شهرداری نیز آمادگی خود را برای بازگرداندن آب چشمه اعلام کرده است.

او افزود: دکتر دارابی دستور پیگیری موضوع را صادر کردند تا احیای آب چشمه حتماً انجام شود. در حال حاضر منتظر ارائه نظر نهایی مشاور و کارشناسان تخصصی هستیم تا جلسات مشترک برگزار و تصمیم نهایی برای نحوه بازگرداندن آب اتخاذ شود.

سعادتی در پاسخ به این پرسش که آیا قرار است دریاچه مصنوعی در چشمه علی ایجاد شود، گفت: خیر، هدف احیای بستر چشمه علی است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهر ری همچنین از تداوم همکاری میان دستگاه‌های مرتبط برای حفاظت، کاوش و احیای چشمه علی خبر داد و ابراز امیدواری کرد که این محوطه تاریخی به‌زودی به یکی از مهم‌ترین مراکز باستان‌شناسی و گردشگری تهران تبدیل شود.

*