«روی تاریک» حکومت زلنسکی

آخرین تغییرات حکومتی در اوکراین از اینکه هیچ چهره جدیدی به دولت اضافه نکرده نگرانی‌هایی را موجب شده و بسیاری می‌گویند: تغییر در واقع بازآرایی همان حلقه وفاداری است که از قانون، برای ارعاب مخالفان و ساکت کردن منتقدان سوءاستفاده می‌کند.

به گزارش ایسنا، پالتیکو می‌نویسد: با وجود اعمال تغییرات در حکومت «قدرت در دفتر رئیس‌جمهور متمرکز است» که توسط تعداد انگشت‌شماری از مشاوران غیرمنتخب اداره می‌شود . بیش از نیمی از اوکراینی‌ها اکنون معتقدند که دفتر زلنسکی مداخله بیش از حدی بر اجرای قانون، دادگاه‌ها، نهادهای ضد فساد و حتی پارلمان دارد.»

این روزنامه آمریکایی با استناد به روند فزاینده دادگاهی کردن منتقدان و مخالفان «ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین نوشته است: رئیس‌جمهور اوکراین و مقامات نزدیک به وی دادگاه و قوه قضاییه را آلت دست خود برای مرعوب و ساکت کردن منتقدان قرار داده‌اند.

این گزارش در این راستا به «ولودیمیر کودریتسکی»، رئیس شرکت برق دولتی اوکراین اشاره کرده و گفته است:او تلاش زیادی برای به حداقل رساندن قطعی‌های برق به خرج داد. او در این مسیر موفق عمل کرد تا جایی که احترام و نظر مثبت بسیاری از مدیران اجرایی بخش برق و انرژی در نقاط مختلف جهان را به دلیل ممانعت از قطعی‌های فاجعه‌بار برق همزمان با حملات موشکی و پهپادی روسیه برانگیخت. او اما به یک باره در سال ۲۰۲۴ مجبور به استعفا شد. برکناری کودریتسکی با اعتراض بسیاری از دست اندرکاران صنعت برق و انرژی مواجه شده و حتی زنگ خطر را نزد بروکسل به صدا در آورد. کودریتسکی همان زمان به پالتیکو گفته بود قربانی تلاش‌های زلنسکی و «آندری یرماک»، رئیس دفتر با نفوذ او برای متمرکز سازی بی وقفه قدرت در دستان خودشان شده است. او از اینکه در نهایت «افراد فاسد» کنترل شرکت برق دولتی را در دست بگیرند ابراز نگرانی کرد.

به نوشته این روزنامه،‌ طرفداران کودریتسکی اکنون معتقدند این صراحت و عدم سکوت و ادامه انتقادهایش در نهایت باعث شد او از کابین شیشه‌ای دادگاه مرکز کی‌یف سر در آورد؛ دادگاهی که هفته گذشته او را به جرم اختلاس محاکمه کرد. قانونگذاران مخالف دولت و فعالان جامعه مدنی از این محاکمه به عنوان نمونه دیگری از سوءاستفاده رهبران اوکراین از دادگاه و قوه قضاییه در راستای ساکت و مرعوب کردن مخالفان و منتقدان با طرح اتهام فساد یا همکاری با روسیه علیه آنها یاد می‌کنند.

به نوشته پالتیکو، از جمله دیگر منتقدان سرشناسی که هدف تلاش‌های سرکوبگرانه زلنسکی قرار گرفت، «پترو پوروشنکو»، رئیس جمهور سابق اوکراین است. او هم طی سال جاری میلادی به دستور مقام‌های قضایی اوکراین محاکمه شد اقدامی که‌می‌تواند به او اجازه نامزد شدن مجدد در انتخابات را ندهد.

مقام‌های دولت زلنسکی در راستای پیشبرد کارزار سرکوب مخالفان معمولا متوسل به مجازات‌ها و محدودیت‌هایی نظیر انسداد دارایی‌ها، محدود کردن تراکنش‌ها و معاملات مالی آنها و ممنوع کردن انتصاب آنها شده‌اند.

پوروشنکو زلنسکی را متهم به اعمال «استبداد خزنده» و «حذف تمامی رقبایش از صحنه سیاسی» کرده است.

به گفته «میکولا کنایژیتسکی»، قانونگذار مخالف، پیگیری این اهداف دلیل اصلی سرکوب و محاکمه کودریتسکی نیز هست. او پیش‌بینی کرد که زلنسکی در حال آماده‌ سازی خود برای احتمال برگزاری انتخابات در سال آینده در صورت برقراری آتش‌بس بوده و هر چه جلوتر برویم کارزار سرکوب او علیه مخالفانش بدتر و شدیدتر می‌شود.

او نسبت به اینکه آنها «از دادگاه‌ها به عنوان ابزاری برای پاکسازی میدان از رقبا و برگزاری یک انتخابات ناعادلانه استفاده کنند» ابراز نگرانی کرده است.

برخی چهره‌های دیگر از جمله «داریا کالنیوک»، فعال برجسته اوکراینی و رئیس مرکز اقدام علیه فساد استدلال می‌کنند رئیس جمهور اوکراین و اطرافیانش از جنگ برای انحصار قدرت استفاده کرده تا جایی که به مرز تهدید دموکراسی کشور رسیده‌اند.

کالنیوک که در جلسه تفهیم اتهام ۲ ساعته کودریتسکی در دادگاه حضور داشت، همچون این رئیس سابق شرکت برق دولتی اوکراین معتقد به «سیاسی بودن» پرونده است. به گفته کالنیوک، این پرونده هیچ وجاهت قانونی ندارد و در یک رویداد «عجیب» دادستان تشریح کننده اتهامات علیه کودریتسکی «نتوانست ثابت کند او کوچکترین سودی از یک قرارداد زیرساختی که در نهایت تکمیل نشد برده است.»

محور پرونده قضایی کودریتسکی مربوط به قراردادی است که او هفت سال پیش در مقام معاون مدیر وقت سرمایه‌گذاری شرکت برق دولتی اوکراین تایید کرد. اما پیمانکار فرعی این قرارداد حتی کار بر روی ارتقای زیرساخت‌های تعیین‌شده را آغاز نکرد و شرکت اوکرنرگو (برق اوکراین) توانست پیش‌پرداخت را پس بگیرد.

«ایوانا کلیمپوش-تسینتسادزه»، معاون نخست وزیر سابق اوکراین می‌گوید این پرونده «از هیچ زاویه‌ای خوب به نظر نمی‌رسد - چه در سطح داخلی و چه در سطح روابط با شرکای بین‌المللی». به گفته او زمان اجرای این محاکمه برای اوکراین نیز خوب نیست، زیرا با درخواست مداوم کی‌یف برای دریافت کمک های بیشتر انرژی از اروپا پیش از آنچه که احتمالا خطرناک‌ترین زمستان جنگ خواهد بود، همزمان شده است.

طبق این گزارش همچنین دیگر مدیران اجرایی بخش برق و انرژی اوکراین حالا این نگرانی را دارند که محاکمه کودریتسکی به منزله پیشدستی کردن زلنسکی در تاکتیک «یافتن سپر بلا» برای زمانی باشد که دیگر شبکه توزیع برق اوکراین قادر به تحمل حملات روسیه نباشد.

رسانه اوکراینی «اوکراینسکا پراودا» ۲ هفته پیش با استناد به منابع ناشناس گزارش داد که مدیران سابق انرژی در اوکراین نگرانند که به دلیل عدم انجام اقدامات کافی برای تقویت تاب‌آوری زیرساخت‌های انرژی و مقاوم‌سازی تأسیسات، مورد سرزنش قرار گیرند.

یک کارشناس سیاست خارجی که به دولت اوکراین مشاوره داده است، به پالتیکو گفت: «آنها اکنون به یک سپر بلا نیاز دارند.»

آدریان کاراتنیکی، عضو ارشد شورای آتلانتیک و نویسنده «میدان نبرد اوکراین» می‌گوید: « او یک رهبر الهام‌بخش و شجاع زمان جنگ دیده می‌شد، اما اکنون عناصر نگران‌کننده‌ای خود را نشان داده‌اند.»

*