بازار سیاه بی‌مرگی

پاتریک فریدمن، سرمایه‌گذار آمریکایی و نوه اقتصاددان برنده جایزه نوبل، میلتون فریدمن، با آزمایش‌های پزشکی غریبه نیست. سال گذشته، او تمام باکتری‌های دهانش را جایگزین کرد تا به‌طور دائم از پوسیدگی دندان جلوگیری کند. او همچنین میکروچیپی در دستش کاشته که هم به‌عنوان کلید تسلا و هم کارت ویزیت عمل می‌کند!

به گزارش ایسنا، خبر فوری به نقل از آبزرور، فریدمن حالا در جزیره «روآتان» در هندوراس، داروی جدیدی را آزمایش کرده است: یک تزریق واحد که وعده می‌دهد «توده عضلانی بدون چربی را افزایش داده و چربی را کاهش دهد»، و به‌عنوان راهی برای کند کردن پیری و افزایش سال‌های سالم زندگی (آنچه صنعت به آن «طول عمر» می‌گوید) ارائه شده است.

مینی‌سرکل: شرکتی خارج از نظارت

این درمان توسط شرکتی به نام «مینی‌سرکل» طراحی شده است، استارتاپی که بین آمریکا و هندوراس فعالیت می‌کند و در هندوراس خارج از محدوده نظارت سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) عمل می‌کند.

فریدمن در خط مقدم دوستداران طول عمری قرار دارد که پروژه‌هایی را در «مناطق آزاد» فراساحلی راه‌اندازی می‌کنند تا از مقرراتی که به نظرشان نه برای حفاظت از مردم، بلکه مانعی برای نوآوری و پتانسیل انسانی است، فرار کنند.

تغییر قوانین در آمریکا: قانون «حق امتحان» در مونتانا

تلاش برای زندگی ابدی قوانین را در آمریکا نیز تغییر می‌دهد. در ماه مه، ایالت مونتانا قانون «حق امتحان» خود را گسترش داد، قانونی که از سال ۲۰۱۴ به بیماران مبتلا به بیماری‌های لاعلاج اجازه می‌داد به درمان‌هایی که هنوز تأیید FDA را نگرفته‌اند، دسترسی پیدا کنند. حالا، افراد سالم نیز می‌توانند برای آزمایش داروهای تأییدنشده طول عمر درخواست دهند.

حامیان این قانون می‌گویند این راهی هیجان‌انگیز برای شرکت‌های خصوصی است تا تحقیقات بالقوه نجات‌بخش را با سرعت انجام دهند و از FDA که به نظرشان قدیمی و بیش از حد بوروکراتیک است، دور بزنند. منتقدان اما هشدار می‌دهند که «فقط مسئله زمان است تا اتفاق واقعاً بدی رخ دهد.»

پراسپرا: شهر استارتاپی با قوانین خودساخته

در سال ۲۰۰۸، فریدمن موسسه سی‌استدینگ را تأسیس کرد، سازمانی با هدف ایجاد جوامع خارج از حوزه قضایی در آب‌های بین‌المللی. او گفت: «ماموریت زندگی‌ام این است که... مانند شرکت‌ها، کشورهای جدیدی را تأسیس کنیم.»

او در سال ۲۰۱۳ پروژه‌اش را به خشکی منتقل کرد، زمانی که دولت هندوراس قانونی برای ایجاد مناطق اقتصادی ویژه به نام «زدز» تصویب کرد. چهار سال بعد، او در پروژه‌ای سرمایه‌گذاری کرد که به «پراسپرا» تبدیل شد، شهری استارتاپی در روآتان که شرکت‌ها می‌توانند قوانین نظارتی خود را بنویسند. از آن زمان، پراسپرا بیش از ۱۰۰ میلیون دلار سرمایه جذب کرده و میزبان همه‌چیز است، از آزمایشگاه کاشت زیرپوستی که وعده تبدیل انسان به «اندام رایانه‌ای» را می‌دهد تا مرکزی که در آن درمان‌های سلول‌های بنیادی ارائه می‌شود که در آمریکا تأیید نشده‌اند.

مینی‌سرکل و درمان ژنی

مینی‌سرکل یکی از برجسته‌ترین کسب‌وکارهای این جزیره است. این شرکت در سال ۲۰۱۹ توسط «تریستان رابرتس»، «والتر پترسون» و «مک دیویس» (گروهی از بیوهکرهای جوان که در شرکت ژن‌درمانی «آسندنس بیومدیکال» با هم آشنا شده بودند) تأسیس شد. آسندنس در سال ۲۰۱۸ پس از مرگ بنیان‌گذارش فروپاشید.

در مینی‌سرکل، آن‌ها به سمت یک ژن‌درمانی متمرکز بر پروتئین عضله‌ساز «فولیستاتین» تغییر جهت دادند. با سوار شدن بر موج اولیه روند طول عمر، آن‌ها سرمایه‌ای اندک جمع‌آوری کردند، از جمله سرمایه‌گذاری از حامیان برجسته‌ای مانند «پیتر تیل»، ‌بنیان‌گذار پی‌پال و «سم آلتمن»، مدیرعامل اوپن‌ای‌آی.

یکی از مزایای اصلی فعالیت در پراسپرا این است که فرآیند آزمایش بالینی را تسریع و هزینه‌ها را به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. در آمریکا، به‌طور متوسط بیش از ۱۰ سال طول می‌کشد تا یک دارو از مرحله اول آزمایش به تأیید نظارتی برسد، و تخمین‌ها برای هزینه متوسط توسعه یک داروی جدید از حدود ۹۸۵ میلیون دلار تا ۲.۶ میلیارد دلار متغیر است. «رابرتس»، یکی از بنیان‌گذاران مینی‌سرکل، گفت: «پراسپرا گزینه خوبی برای انجام این کار با بودجه تقریباً صفر به نظر می‌رسید.»

آزمایش‌ها و انتقادات علمی

در اوت ۲۰۲۳، مینی‌سرکل یک آزمایش فاز اول فولیستاتین (نوعی گلیکوپروتئین است که طبق ادعاها، تأثیرات فوق‌العاده‌ای در افزایش عضلانی و بهبود سلامت دارد ) را با ۴۳ شرکت‌کننده در روآتان طراحی کرد. رابرتس این آزمایش را موفقیت‌آمیز توصیف کرد. در آوریل ۲۰۲۴، این شرکت مقاله‌ای خود را منتشر کرد که این ژن‌درمانی را «یک درمان طول عمر بالقوه ایمن و ضدپیری» نامید.

«مارک کی»، استاد اطفال و ژنتیک دانشگاه استنفورد، این مقاله را بررسی کرد و گفت که بسیاری از داده‌های نشان‌داده‌شده در نمودارهای مطالعه «بی‌معنی» هستند و دوز فولیستاتین تزریق‌شده به بیماران بسیار ناچیز بود. او افزود: «اگر این یک درمان واقعی بود که می‌توانست آنچه ادعا می‌کنند انجام دهد، شرکت‌های دارویی همه‌جا دنبال آن می‌بودند.»

با این حال، تا سال ۲۰۲۴، این درمان در پراسپرا با قیمت ۲۵,۰۰۰ دلار به فروش می‌رسید، بدون اینکه به آزمایش‌های فاز دوم برای اثبات اثربخشی در مبارزه با بیماری ادامه دهد. به دلیل قوانین پراسپرا، شرکت مستقیماً به تجاری‌سازی درمان پرداخت.

محصول جدید: کلوتو

مینی‌سرکل اکنون در حال گسترش است. امسال، این شرکت وب‌سایت جدیدی راه‌اندازی کرد، برای مجموعه‌ای از نقش‌ها استخدام می‌کند و محصول جدیدی به نام «کلوتو» را تبلیغ می‌کند که قرار است در سال ۲۰۲۶ عرضه شود. در وب‌سایت مینی‌سرکل، کلوتو به‌عنوان «ژن‌درمانی افزایش طول عمر که به دلیل فواید گسترده سلامتی و شناختی‌اش شناخته شده» توصیف شده و گفته می‌شود که پلاستیسیته مغز را بهبود می‌بخشد. با این حال، فریدمن گفت که شرکت هنوز آزمایش‌های فاز اول خود را انجام نداده است.

چندین پزشک و دانشمند که روی ژنتیک و طول عمر، از جمله تحقیقات کلوتو، مطالعه می‌کنند، به «آبزرور» گفتند که این یک درمان بسیار تجربی است و هیچ داده‌ای اثرات آن را بر انسان‌ها تأیید نمی‌کند. یک دانشمند ارشد طول عمر هشدار داد: «صادقانه بگویم، فکر می‌کنم این افراد با آتش بازی می‌کنند و فقط مسئله زمان است تا چیزی واقعاً بد اتفاق بیفتد. یا شاید قبلاً اتفاق افتاده و ما فقط از آن خبر نداریم.» برخی از عوارض جانبی درمان‌ها ممکن است سال‌ها طول بکشد تا آشکار شوند.

دیدگاه فریدمن و خطرات خودآزمایی پزشکی

فریدمن از خطرات و نبود شواهد برای این درمان‌ها نگران نیست و مطمئن است که درمان فولیستاتین مینی‌سرکل برایش مؤثر بوده است. او در نهایت گفت: «مردم باید خودشان تصمیم بگیرند.»

با قوانین جدید «حق امتحان» در مونتانا، افراد بیشتری می‌توانند راه فریدمن را در دنیای خودآزمایی پزشکی دنبال کنند. این قانون الزام می‌کند که همه داروها آزمایش ایمنی فاز اول را پشت سر بگذارند، اما پس از آن، میانبری به مرحله بعدی (آزمایش اثربخشی دارو) ارائه می‌دهد. حدود ۸۵ درصد از داروهایی که فاز اول را پشت سر می‌گذارند، در مراحل بعدی شکست می‌خورند. کارشناسان می‌گویند دادن چنین داروهایی به افراد سالم، مرز بین تحقیق و پزشکی را محو می‌کند.

آینده پروژه‌های طول عمر

برای حالا، پروژه مونتانا در مرحله ابتدایی است؛ هنوز هیچ شرکتی در آنجا مستقر نشده است. اما نوع سرمایه‌گذاری‌هایی که در حال حاضر در مناطق فراساحلی فعالیت می‌کنند، نشان‌دهنده آنچه ممکن است در آینده رخ دهد، هستند.

*