عیان‌تر شدن رقابت عربستان و امارات

حملات هوایی اخیر عربستان علیه گروه جدایی طلب «شورای انتقالی جنوب» در یمن که توسط امارات متحده عربی حمایت می‌شود به تشدید بیش از پیش اختلافات میان این ۲ متحد سنتی حوزه خلیج فارس انجامیده است.

به گزارش ایسنا، پس از بحران سودان حالا بحران در یمن نیز روند رو به تیرگی روابط بین ریاض و ابوظبی را عیان ساخته است.

به گزارش روزنامه «فایننشال تایمز»، گروه موسوم به «شورای انتقالی جنوب» (STC) در یمن که مورد حمایت امارات متحده عربی است روز جمعه اعلام کرد عربستان سعودی طی بمباران هوایی بخشی از نیروهای نخبه این گروه شبه‌نظامی را در استان حضرموت در مرکز یمن که هم‌مرز با عربستان است، هدف قرار داده و باعث «نگرانی جدی» شده است.

اگرچه ریاض درباره این حملات اظهارنظر نکرده اما مداخله نظامی جدید آن در یمن سه هفته بعد از آن رخ داده که گروه STC در ادامه درگیری‌هایش با جناح‌های مورد حمایت عربستان در یمن عملیات جدیدی را با هدف در کنترل گرفتن استان حضرموت و همچنین استان المهره در جنوب شرق یمن که با کشور عمان هم‌مرز است به اجرا گذاشت.

به نوشته این روزنامه انگلیسی تحلیلگران می‌گویند بعید است گروه شورای انتقالی جنوب بدون چراغ سبز امارات متحده عربی این حمله را به اجرا گذاشته باشد.

استان حضرموت یمن یکی از بزرگترین و ثروتمندترین مناطق این کشور و دارای ارتباطات نزدیک با عربستان سعودی بوده و ریاض پیشروی‌های اخیر گروه شورای انتقالی جنوب در این استان را به عنوان یک تهدید مستقیم علیه منافع امنیت ملی خود و همچنین نقشش در یمن به عنوان یک حامی دولت مستعفی سابق در نظر می‌گیرد.

فایننشال تایمز می‌نویسد اکنون این بحران موجب عیان شدن روند رو به تیرگی روابط بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی، ۲ متحد سنتی یکدیگر شده که درگیری‌های داخلی در یمن و سودان، آنها را روبه‌روی یکدیگر قرار داده است.

سه هفته قبل از آنکه شورای انتقالی جنوب حملات جدید خود را در حضرموت و المهره اجرا کند «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان سعودی هنگام سفر به کاخ سفید و دیدارش با «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا، نگرانی‌های خود را درباره جنگ داخلی سودان ابراز کرد.

برخی تحلیلگران ظن مرتبط بودن این رخدادها به یکدیگر را داشته و معتقدند امارات متحده عربی از اینکه ولیعهد عربستان در این سفر شبه‌نظامیان «نیروهای واکنش سریع» (RSF )، جناح مورد حمایت امارات در جنگ داخلی سودان، را عامل تشدید درگیری‌های سودان دانسته آزرده خاطر شده و خواسته که با دامن زدن به درگیری‌ها در یمن پیامی را برای عربستان بفرستد.

امارات متهم شده به اینکه در سودان به تامین سلاح برای نیروهای واکنش سریع (RSF) که با اتهامات نسل‌کشی مواجه شده‌اند، دست زده اما ابوظبی این اتهام را رد کرده است. در سودان، عربستان از نیروهای مسلح سودان، رقیب اصلی نیروهای واکنش سریع، حمایت می‌کند.

محمد الباشا، بنیانگذار گروه مشاوره ریسک «باشا ریپورت» مستقر در ایالات متحده بیان داشت: «تحولات شرق یمن وجود رقابت آرام اما مهم بین ریاض و ابوظبی را برجسته می‌کند؛ رقابتی که احتمال سرایت آن به جاهای دیگر وجود داشته و می‌تواند باعث تشدید خشونت‌های نیابتی در یمن، سودان و فراتر از آنها شود.»

عربستان، سودان را برای امنیت ملی خود حیاتی دانسته در حالی که امارات نیز آن را برای منافع خود استراتژیک مهم می‌داند.

در سال ۲۰۱۵ عربستان رهبری یک ائتلاف عربی شامل امارات را برای تجاوز نظامی به یمن پس از تصرف صنعا، پایتخت یمن توسط انصارالله و سرنگونی دولت مورد حمایت ریاض بر عهده گرفت. اما با گذشت نزدیک به ۱۰ سال از شروع این تجاوزگری، امارات و عربستان اکنون از جناح‌های مختلف ضد انصارالله که گاهی با یکدیگر نیز وارد جنگ شده‌اند حمایت می‌کنند. ابوظبی در سال ۲۰۱۹ با تغییر سیاست خود، شروع به خروج نیروهایش از یمن کرد. دولت مستعفی یمن در آن سال ابوظبی را به بمباران نیروهای خود متهم کرد.

این کشور همچنان از شورای انتقالی جنوب، که قدرتمندترین گروه جدایی‌طلب در جنوب یمن است، حمایت می‌کند. شورای انتقالی جنوب ظاهرا بخشی از به اصطلاح دولت مستعفی مورد حمایت ریاض در یمن است، اما می‌خواهد جنوب یمن مانند قبل از اتحاد یمن در سال ۱۹۹۰، به یک کشور جداگانه تبدیل شود.

عربستان روز پنجشنبه در بیانیه شدیداللحنی در مورد حمله شورای انتقالی جنوب، پیشروی‌های نظامی این گروه در یمن را محکوم کرده و گفت که این پیشروی‌ها به صورت یکجانبه و بدون تأیید جناح دولت مستعفی یمن یا هماهنگی با ائتلاف تحت رهبری عربستان رخ داده‌اند.

وزارت امور خارجه عربستان اعلام کرد: «به این ترتیب، این تحرکات منجر به تشدید غیرموجه تنش در اوضاع شد که به منافع مردم یمن آسیب رساند.»

*