نادر سلیمانی: وجدان داشته باشیم

نادر سلیمانی تاکید دارد که نباید به خاطر لابی گری استعدادها نادیده گرفته شود و گفت: وجدان داشته باشیم و درست انتخاب کنیم.

نادر سلیمانی بازیگر که سابقه حضور در فیلم‌های کودک هم دارد، با بررسی وضعیت فعلی تولیدات هنری برای این گروه‌های سنی، از لزوم توجه به مؤلفه‌های اصلی جذب کودک و نوجوان و همچنین ضرورت بازنگری در مدیریت و سیاست‌گذاری فرهنگی سخن گفت.

این بازیگر باسابقه سینما با اشاره به تفاوت اساسی میان تولیدات داخلی و خارجی به ایسنا گفت: باید بدانیم چرا کودک ما پای انیمیشن و برنامه کودک خارجی می‌نشیند، اما برای برنامه‌های داخلی اشتیاقی نشان نمی‌دهد. خوشبختانه در ایران بخشی از انیمیشن‌ها توانسته‌اند اسطوره‌ها را زنده کنند، اما کافی نیست.

او افزود: کودک اولین چیزی که از یک انیمیشن یا فیلم جذب می‌کند رنگ است، دوم موسیقی شاد، سوم بازیگرانی که در آن حضور دارند؛ چهارم گریم و نوع لباس‌ها و در نهایت قصه. وقتی این پنج عامل کنار هم قرار بگیرد و قصه هم زیبا باشد، برنامه دل‌فریب می‌شود و کودک نمی‌تواند از آن دل بکند.

بازیگر سینمایی های «قهرمانان کوچک» و «دیو و دلبر» با تأکید بر کمبود نمونه‌های موفق در رسانه ملی تصریح کرد: ما در تلویزیون درصد بسیار کمی کار این‌چنینی داریم، می‌توانم بگویم تقریباً نداریم. در حالی‌که رسانه یک طرفش بچه‌ها هستند و یک طرفش بزرگسالان. نوجوان هم به دنبال خرده‌دانش است و مانند دانشجو باید محتوای متناسب خودش را داشته باشد. ما سه نوع مخاطب داریم، کودک، نوجوان و بزرگسال اما در عمل سهم کودک و نوجوان ناچیز است.

این بازیگر درباره جذابیت انیمه توضیح داد: کشورهای دیگر وقتی انیمه پخش می‌کنند، به صورت خطی و دوبعدی پردازش می‌شود، اما طوری طراحی شده که کودک احساس سه‌بعدی بودن دارد. سرعت و کادرهای بسته آنقدر بالاست که کودک جذب می‌شود. ما چنین نمونه‌هایی کم داریم. درست است که انیمیشن ایرانی رشد کرده، اما هنوز فاصله زیاد است. حتی کشورهایی مانند چین از نیروهای ایرانی برای ساخت انیمیشن استفاده می‌کنند چون دستمزد پایین‌تری می‌گیرند.

بازیگر سریال «محله گل و بلبل» با ذکر مثال از برنامه‌های موفق داخلی عنوان کرد: نمونه بارز این مدل، برنامه عمو پورنگ است چون در آن برنامه کودکانه صحبت می‌شد، رؤیای کودکانه محور بود، گریم‌های سخت و حرفه‌ای توسط شهرام خلج انجام می‌شد، لباس‌های سنگین و خاص طراحی می‌شد. نویسنده‌ها هم بر اساس ذهنیت بچه‌ها می‌نوشتند. کارگردان ریتم را می‌شناخت و تهیه‌کننده بودجه را تأمین می‌کرد. در چنین شرایطی بازیگر خلاقیتش آزاد می‌شد و کار به دل می‌نشست.

سلیمانی عنوان کرد: «محله بهداشت» یا کارهای اکبر عبدی و زنده‌یاد آتیلا پسیانی هم به همین دلیل موفق شدند چون ساختاری مشابه داشتند و کودک با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کرد.

وی با انتقاد از کمبود پشتوانه مالی و مدیریتی تأکید کرد: تهیه‌کننده باید بودجه بدهد و پشتیبانی کند تا نویسنده و بازیگر و گروه تولید بتوانند راحت کار کنند اما الان تهیه‌کننده بیشتر به فکر سود خودش است. ضعف بزرگ ما مدیریت است. مدیران به صندلی‌هایشان چسبیده‌اند، گویی صندلی ارث پدری‌شان است. وقتی نمی‌توانند کاری انجام دهند، باید جای خود را به دیگری بدهند. این چسبندگی باعث می‌شود نسل جدید و خلاق فرصت پیدا نکند.

بازیگر سینمایی‌های «ضد» و «صیاد» در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به موضوعات حساس همچون جنگ اظهار کرد: اگر بخواهیم درباره جنگ تحمیلی ۱۲ روزه اسراییل علیه ایران برای کودک اثری بسازیم، نمی‌توانیم فقط خطی روایت کنیم. باید روان‌شناس کودک، نویسنده متخصص و بازیگران کودکانه کنار هم باشند تا قصه به شکلی ساده، زیبا و کودکانه روایت شود. در غیر این صورت کودک ارتباط برقرار نمی‌کند و فقط تصویری بی‌روح دریافت می‌کند.

این بازیگر درباره وضعیت محتوای نوجوانان نیز گفت: من خودم دو سال است روی یک داستان نوجوان در ایام جنگ کار کرده‌ام؛ داستانی عاشقانه و ملموس برای همه. اما هر جا می‌روم می‌گویند بودجه بیاور. من بازیگرم و به اندازه‌ گذران زندگی کار می‌کنم. وظیفه تهیه‌کننده است که پشت کار بایستد. اما او محاسبه سود خودش را می‌کند. ضعف ما در مدیریت و تأمین مالی است.

وی با گلایه از فضای موجود تصریح کرد: انگار در جامعه هنری ما همه‌چیز قفل شده است. وقتی می‌خواهی طرحی ارائه بدهی، می‌گویند در دو خط خلاصه کن اما دو خط هیچ‌وقت نمی‌تواند ارزش یک طرح جدی را نشان دهد. همین ضعف در مدیریت و نگرش باعث می‌شود کارهای جدی برای نوجوان و کودک پیش نرود.

سلیمانی درباره جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان مطرح کرد: برای برگزاری بهتر جشنواره کودک باید از خودمان بگذریم و به فکر کودکان و نوجوانان باشیم. نباید به خاطر لابی‌گری و نگاه‌های شخصی، استعدادها کنار زده شوند.

بازیگر «لاتاری» اضافه کرد: وجدان داشته باشیم و درست انتخاب کنیم، بودجه بدهیم تا بچه‌ها بتوانند کار کنند.اگر کسی خوب می‌نویسد، حتی اگر نامش معروف نباشد، باید حمایت شود و آموزش ببیند تا بالا بیاید.

وی افزود: در برگزاری جشنواره‌ها احترام مهم است. احترام به همه، چه پیشکسوت و چه تازه‌کار. نباید اسم و رسم معیار باشد.

سلیمانی در پایان تأکید کرد: اگر روان‌شناسان کودک، نویسندگان متخصص و بازیگران کودک در کنار هم قرار بگیرند و تهیه‌کننده هم حمایت کند، می‌توانیم برنامه‌ها و آثار کودک و نوجوان مؤثری بسازیم. تنها در این صورت است که کودک جذب می‌شود، نوجوان ارتباط می‌گیرد و جامعه هنری می‌تواند پیام‌های اجتماعی و فرهنگی را درست منتقل کند.

*