هشدار اروپا؛ راه ناتو برای اوکراین باید باز بماند

براساس گزارش رسانه‌های آمریکایی، اروپا و کی‌یف خواستار تضمین‌های امنیتی از آمریکا و فرصت عضویت اوکراین در ناتو شدند.

به گزارش ایسنا، روزنامه نیویورک تایمز به نقل از منابع آگاه گزارش داد، اروپا و کی‌یف در چارچوب یک توافق آینده برای حل مناقشه اوکراین، خواستار تضمین‌های امنیتی از آمریکا شده و همچنین اصرار دارند که اوکراین فرصت عضویت در ناتو را حفظ کند.

به گفته منابع این روزنامه که خواسته‌اند نامشان فاش نشود، متحدان اروپایی همچنین از آمریکا می‌خواهند که راه عضویت اوکراین در ناتو را باز نگه دارد، حتی اگر این امر در حال حاضر عملی نباشد.

این گزارش خاطرنشان کرد که این موضوعات روز شنبه در دیداری میان «دیوید لمی» وزیر خارجه بریتانیا و نمایندگان اوکراین و اروپا مطرح شده و «جی.دی. ونس» معاون رئیس‌جمهور آمریکا هم در آن حضور داشته است.

این روزنامه افزود، «استیو ویتکاف» فرستاده ویژه «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا که با «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه دیدار کرده بود، قرار بود به صورت مجازی به این نشست بپیوندد.

به گفته دیوید لمی، روز شنبه او مذاکراتی درباره اوکراین با نمایندگان کی‌یف و اروپا برگزار کرد که در آن «آندری یرماک» رئیس دفتر «ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین، «رستم اومروف» وزیر پیشین دفاع و دبیر شورای امنیت ملی و دفاع اوکراین، همچنین ونس و مشاوران امنیت ملی اروپا حضور داشته‌اند.

یکی از منابع به پایگاه «اکسیوس» گفت که در جریان این گفت‌وگوها، نمایندگان اوکراین و اروپا به ونس اعلام کردند که نخستین گام باید برقراری فوری آتش‌بس باشد و اوکراین نباید در ازای آتش‌بس، هیچ بخشی از خاک خود را واگذار کند.

پیش‌تر، نیویورک تایمز به نقل از منابع خود گزارش داده بود که کشورهای اروپایی نگران‌اند پوتین و ترامپ به تنهایی به توافقی درباره اوکراین برسند. به گفته منابع این روزنامه، کشورهای اروپایی تلاش می‌کنند تا حضور زلنسکی در دیدار میان پوتین و ترامپ تضمین شود. اروپایی‌ها همچنین خواهان مشارکت در روند مذاکرات هستند، اما این امر به گفته روزنامه آمریکایی، بعید به نظر می‌رسد.

کرملین و کاخ سفید پیش‌تر اعلام کرده بودند که پوتین و ترامپ در تاریخ ۱۵ اوت در آلاسکا دیدار خواهند کرد.

«یوری اوشاکوف» دستیار کرملین توضیح داد که در جریان سفر فرستاده ویژه آمریکا به روسیه، او احتمال برگزاری نشست سه‌جانبه میان پوتین، ترامپ و زلنسکی در کرملین را مطرح کرده بود، اما طرف روسی بدون اظهارنظر آن را کنار گذاشت و پیشنهاد کرد تمرکز بر آماده‌سازی نشست دوجانبه باشد.

در همین حال خبرگزاری رویترز گزارش داد، رهبران اروپایی روز شنبه از برنامه رئیس‌جمهور آمریکا برای دیدار با ولادیمیر پوتین با هدف پایان دادن به جنگ اوکراین استقبال کردند، اما بر ضرورت حفظ فشار بر مسکو و حفاظت از منافع امنیتی اوکراین و اروپا تأکید کردند.

ترامپ قصد دارد روز جمعه در آلاسکا با پوتین دیدار کند و می‌گوید طرفین، از جمله ولودیمیر زلنسکی به توافقی نزدیک شده‌اند که می‌تواند به جنگ سه‌ونیم ساله پایان دهد. به گفته یک مقام کاخ سفید، رئیس‌جمهور آمریکا برای برگزاری نشست سه‌جانبه با پوتین و زلنسکی آمادگی دارد، اما در حال حاضر برنامه‌ریزی برای نشست دوجانبه طبق درخواست پوتین در دستور کار است.

مقام‌های روسیه و اوکراین فوراً برای اظهارنظر درباره احتمال برگزاری نشست سه‌جانبه در دسترس نبودند. جزئیات توافق احتمالی هنوز اعلام نشده، اما ترامپ گفته این توافق شامل «نوعی مبادله سرزمینی به نفع هر دو طرف» خواهد بود. این امر ممکن است مستلزم واگذاری بخش‌های قابل‌توجهی از خاک اوکراین باشد؛ اقدامی که زلنسکی و متحدان اروپایی‌اش می‌گویند تنها موجب تشویق روسیه خواهد شد.

بیانیه مشترک رهبران فرانسه، ایتالیا، آلمان، لهستان، بریتانیا و فنلاند به همراه رئیس کمیسیون اروپا، از تلاش‌های ترامپ استقبال کرد، اما بر ضرورت ادامه حمایت از اوکراین و حفظ فشار بر روسیه تأکید داشت.

آن‌ها گفتند: «ما بر این باوریم که راه‌حل دیپلماتیک باید از منافع حیاتی امنیتی اوکراین و اروپا محافظت کند.»

این بیانیه افزود: «ما توافق داریم که این منافع حیاتی شامل ضرورت تضمین‌های امنیتی قوی و معتبر است که به اوکراین امکان دهد از حاکمیت و تمامیت ارضی خود به طور مؤثر دفاع کند. مسیر صلح در اوکراین نمی‌تواند بدون حضور خود اوکراین تعیین شود.»

رهبران اعلام کردند «به اصل تغییرناپذیری مرزهای بین‌المللی با زور پایبند هستند» و افزودند: «خط تماس کنونی باید نقطه آغاز مذاکرات باشد.»

آندری یرماک، رئیس دفتر زلنسکی که در مذاکرات با رهبران اروپایی و مقام‌های آمریکایی حضور داشت، گفت اوکراین از رویکرد سازنده آن‌ها قدردان است.

یرماک در شبکه اجتماعی ایکس گفت «آتش‌بس ضروری است، اما خط مقدم مرز نیست» و بار دیگر تأکید کرد که کی‌یف هیچ‌گونه امتیاز ارضی به روسیه نخواهد داد. یرماک همچنین از ونس بابت «احترام به همه دیدگاه‌ها» و تلاش‌هایش برای دستیابی به «صلح قابل‌اعتماد» قدردانی کرد.

به گفته یک مقام اروپایی، نمایندگان این قاره پیشنهاد متقابلی ارائه کردند، اما از ذکر جزئیات خودداری شد.

روزنامه وال‌استریت ژورنال نوشت که این پیشنهاد متقابل شامل الزام به برقراری آتش‌بس پیش از هر اقدام دیگری و متقابل بودن هرگونه مبادله سرزمینی همراه با تضمین‌های امنیتی محکم بوده است. این روزنامه به نقل از یک مذاکره‌کننده اروپایی نوشت: «نمی‌توان روندی را با واگذاری سرزمین در میانه نبرد آغاز کرد.»

یک مقام آمریکایی گفت نشست‌های چندساعته در چوِونینگ «پیشرفت چشمگیری در راستای هدف رئیس‌جمهور ترامپ برای پایان دادن به جنگ اوکراین، پیش از دیدار پیش‌روی ترامپ و پوتین در آلاسکا، به همراه داشت.»

کاخ سفید در برابر پرسش‌ها درباره پیشنهاد متقابل اروپا فوراً واکنشی نشان نداد.

*