تلاش جهاد دانشگاهی برای خودکفایی در تولید پمپ های درون چاهی نفت

به گزارش صنعت نیوز، مدیر پروژه بومی‌سازی دانش فنی طراحی و ساخت پمپ برقی درون‌چاهی جهاد دانشگاهی با تاکید برتلاش این نهاد برای خودکفایی در این حوزه گفت: این پمپ جزو تجهیزات تکنولوژی بالا در صنایع نفت و گاز و جزو ۱۰ قلم کالای ضروری وزارت نفت که نیاز به بومی‌سازی دارند، اعلام شده است.
عباس نظری زمان آغاز اجرای این طرح را شهریور ۱۳۹۸ اعلام کرد و گفت: در حال حاضر تعداد زیادی از چاه‌های نفت کشور در نیمه دوم عمر خود قرار دارند و فشار آن‌ها افت کرده است که برای احیای چاه‌های غیرفعال یا افزایش برداشت از چاه‌های نیمه فعال باید از فرازآوری مصنوعی (AL) استفاده کرد که یکی از کارآمدترین و بهینه‌ترین روش‌ها استفاده از پمپ‌ برقی درون‌چاهی (ESP) است.
مدیر پروژه بومی‌سازی دانش فنی طراحی و ساخت پمپ برقی درون‌چاهی (ESP) جهاد دانشگاهی خواجه نصیرالدین طوسی‌، درباره ضرورت اجرای این طرح در کشور گفت: با توجه به اینکه پمپ ESP جزو تجهیزات با تکنولوژی بالا در صنایع نفت و گاز محسوب می‌شود و تولید آن در انحصار چند شرکت خاص است تأمین آن در کشور همیشه با مشکلات فراوانی مواجه بوده و به همین جهت جزو ۱۰ قلم کالای ضروری وزارت نفت که نیاز به بومی‌سازی دارند، اعلام شده است.
وی افزود: بنابراین با توجه به نیاز کشور و بازار منطقه دستیابی به تکنولوژی ساخت این پمپ‌ها در کشور و خودکفا شدن در این عرصه منطقی و ضروری به نظر می‌رسد.
نظری با تاکید بر این که با کسب دانش فنی و توسعه محصول این پمپ‌ها، امکان انجام مطالعات مخزن میدان‌های نفتی کشور و طراحی و ساخت پمپ‌ها مطابق با چاه‌های نفت کشور فراهم می‌شود، بیان کرد: این امر علاوه بر بهینه‌سازی هزینه‌ها، طول عمر محصول و ازدیاد برداشت را به همراه خواهد داشت.
تلاش جهاد دانشگاهی برای خودکفایی در تولید پمپ های درون چاهی نفت
نظری هدف این پروژه را بومی سازی دانش فنی طراحی سیستمی پمپ برای میادین و چاه‌های مختلف نفتی، کسب دانش فنی طراحی و ساخت الکتروموتور، پمپ، سپراتور، پروتکتور و VFD عنوان کرد و گفت: تا امروز علاوه بر ایجاد دانش فنی طراحی سیستمی چاه، طراحی و تحلیل اجزای پمپ نیز انجام شده، همچنین کسب دانش فنی در زمینه طراحی و ساخت الکتروموتور، پمپ، پروتکتور، سپراتور و VFD محقق شده و طراحی و ساخت این مجموعه‌ها با توجه به استانداردهای معتبر مربوطه تحقق یافته است.
وی تصریح کرد: با توجه به شرایط کاری، محیط خورنده، دمای بالا، لزوم قابلیت اطمینان بالا و کنترل و مانیتورینگ دقیق این مجموعه، نیاز به مجموعه‌ای از متخصصان از حوزه‌های مختلف مهندسی نفت، الکترونیک، نرم‌افزار، کنترل، ماشین‌های الکتریکی، مکانیک سیالات، مکانیک ساخت و تولید، متالوژی، پلیمر و ابزار دقیق داشتیم که در این پروژه این متخصصان گرد هم آمدند و ضمن ایجاد دانش فنی طراحی و تحلیل، ساخت تمام قطعات، مونتاژ، زیرساخت مونتاژ و تست برای مجموعه‌های ذکر شده در داخل کشور انجام شده است.
نظری با بیان این که طبق هدف‌گذاری صورت گرفته طراحی و ساخت پنج مجموعه اصلی شامل: الکتروموتور، پمپ، سپراتور، VFD و پروتکتور انجام شده است، گفت: برنامه‌ریزی برای ایجاد خط تولید با ظرفیت ۵۰ دستگاه در سال صورت گرفته و در همین راستا قالب‌ها و زیرساخت‌های مونتاژ و تست الکتروموتور و سپراتور طراحی و ساخته شده و برای پمپ و پروتکتور نیز در حال انجام است. همچنین با توجه به تفاهم‌نامه‌های منعقد شده طراحی و تولید الکتروموتور ESP در چند رنج توانی و سری محصول در حال انجام است.
وی افزود: با توجه به طول بلند و آلیاژ خاص تجهیزات، تأمین و ساخت قطعات در داخل کشور با مشکلاتی همراه است که به ناچار از روش‌های جایگزین برای تأمین و ساخت تجهیزات استفاده می‌شود که زمان و هزینه بیشتری را به پروژه تحمیل کرده است.
نظری با تاکید بر این که افزایش هزینه‌های پروژه با توجه به حجم سفارش پایین (یک دستگاه) و افزایش هزینه‌های ارزی و همچنین افزایش هزینه‌های خدماتی داخل کشور از دیگر مشکلات پروژه است، ادامه داد: یکی از اصلی‌ترین مشکلات پروژه نبود امکان تست میدانی این محصول است؛ چرا که با توجه به طراحی و ساخت اولین بار در کشور و ریسک‌های احتمالی، شرکت‌های بهره‌بردار از تست میدانی محصول سرباز می‌زنند.
وی تصریح کرد: مشکلات فنی و تدارکاتی به همت متخصصان و صنعتگران داخل و همچنین مشاوره متخصصان صنعت نفت کشور در حال انجام است، اما برای انجام تست‌های میدانی و کاهش ریسک‌های احتمالی نیاز به حمایت و پشتیبانی مسئولان شرکت نفت وجود دارد.
نظری با بیان اینکه نوآوری و خلاقیت ذاتی نیست و اکتسابی است، لذا برای رسیدن به دانش مولد و بسترساز باید گام به گام آموزش داده شود، گفت: جهاد دانشگاهی با توجه به زیرساخت‌هایی که در دانشگاه‌های سراسر کشور دارد که البته این زیرساخت‌ها باید از طرف نهادهای مسئول توسعه داده شده و حمایت شوند، باید با تمرکز بر مشکلات کشور و تعریف ابرپروژه ها و سپس شکست آن‌ها به طرح و پروژه‌های کوچک‌تر، زمینه‌ساز بستری برای شکوفایی و به بار نشستن دانش‌بنیادی دانش‌آموختگان و نخبگان دانشگاهی و ایجاد دانش کاربردی و مولد باشد.
وی افزود: البته جهاد دانشگاهی پس از ایجاد دانش مولد، باید پیگیری و حمایت خود را تا توسعه محصول و تجاری‌سازی ادامه دهد که نتیجه آن رضایت جمعی، اشتغال‌زایی و تولید ثروت خواهد بود. لازمه ایفای درست و مؤثر نقش جهاددانشگاهی حمایت نهادهای دولتی و کشوری است.

*