به گزارش خبرنگار گروه گردشگری صنعت نیوز، اولين فصل از مطالعات پژوهشي قلعه ايرج ورامين در قالب يک تيم 12 نفره به سرپرستي محمدرضا نعمتي کارشناس ارشد باستان‌شناسي سازمان استان تهران به پايان رسيد.
صنايع دستي و گردشگري استان تهران محمدرضا نعمتي سرپرست هيات پژوهشي اين بناي تاريخي ضمن بيان اين مطلب افزود: قلعه ايرج با قلعه گبري ورامين که يکي از بزرگترين بناهاي خشت و گل ايران به شمار مي‌رود در شمال شرقي شهر ورامين و شمال روستاي عسگرآباد قراردارد.
نعمتي در خصوص اين بناي تاريخي گفت: طول قلعه 1240 متر و عرض آن 1150 متر است و در حدود 150 هکتار وسعت دارد. از اين قلعه بزرگ تنها حصار آن با چهار دروازه باقي مانده که اين حصار داراي ضخامتي بين 17 تا 22 متر و بيشترين ارتفاع فعلي آن 16 متر است نماي بيروني حصار در چهار طرف 146 برج و نيم دايره‌اي دارد که حد فاصل هر دو برج با چهار طاقنما تزئين شده که اين طاقنما در بعضي قسمت‌ها به صورت دو طبقه است.
وي در ادامه افزود: مطالعات پژوهشي در قلعه ايرج با يک تيم 12 نفره با تخصص‌هاي مختلف با اهداف مشخص کردن تاريخ ساخت بنا و کاربري آن، تعيين عرصه و حريم آن، بررسي و شناسايي بخش داخلي و بيروني قلعه، ساماندهي کاوش و مرمت دروازه شرقي که به نظر مي‌رسد دروازه اصلي قلعه باشد و در نهايت مستندنگاري وضعيت موجود قلعه از محل اعتبارات استاني سال 1386 از 15 مرداد شروع و به مدت 2 ماه ادامه يافت.
وي خاطرنشان کرد: با کاوش 31 گمانه در بخش بيروني و داخلي هيات پژوهشي موفق به شناسايي خندقي به عرض 30 تا 50 متر و عمق 6 متر در چهار طرف قلعه شد که اين خندق در دوره‌هاي بعدي جهت انجام فعاليت‌هاي کشاورزي پرشده است.
نعمتي تصريح کرد: براساس لايه‌نگاري که در داخل قلعه انجام شد مشخص شد تاريخ ساخت اين بنا به دوره ساساني باز مي‌گردد. در اين لايه‌نگاري‌ها شواهد و مدارکي از قبل و بعد از دوره‌هاي ساساني به دست نيامد و بعد از متروک شدن قلعه استفاده از آن نشده است.
وي اظهار داشت: از مهمترين دستاوردهاي پژوهشي اين فصل در دروازه شرقي کشف اتاق مستطيل شکل به ابعاد 5/2 در 5 متر با کشف خشت فرش و آتشداني در ديواره شمالي دروازه و به دست آمدن شش قطعه سفال نوشته يا استروکا به خط پهلوي ساساني، پنج اثر مهر که يکي از آنها داراي نقش پرنده است، اشيا آهني، سنگ‌هاي وزنه و بيش از هزار قطعه سفال سفال که اغلب متعلق به خمره‌هاي بزرگ ذخيره آذوقه هستند است.
سرپرست هيات پژوهشي اين بناي تاريخي ادامه داد: در بررسي‌هايي که به شعاع 500 الي 700 متر از قلعه انجام شد نيز 11 تپه و محوطه متعلق به دوره‌هاي کالکولتيک، عصر آهن، دوره تاريخي به خصوص ساساني و اوايل اسلام تا قرون هفت و هشت هجري شناسايي شد.