مهر: با وجود همه آگاهی رسانی و تلاش برای نشان دادن چهره واقعی اعتیاد و معتاد در جامعه اما هنوز علت افتادن بسیاری از افراد در دام این بلای خطرناک نبود شناخت کافی و درست و یا شناخت نادرست از این مسئله است.
داشتن باورها و تصورهای غلط از خطرات و عواقب اعتیاد موجب شده است تا بسیاری از افراد به دلیل همین نا آگاهی با آسان گرفتن این بحران پرخطر اجتماعی به راحتی در دام آن گرفتار شوند.
واقعیت این است که تعدادی از این باورهای غلط چنان در میان برخی از گروههای اجتماعی ریشه دار و بدیهی جا افتاده است که در پاره ای مواقع مخالفت با آنها غیر طبیعی می نماید.
به همین دلیل نیز رسانه ها و گروههای مرجع باید با پررنگ کردن خطر این باورها که عامل اعتیاد بسیاری از افراد است خطرات آن را برای جامعه و به ویژه گروههای در معرض خطر گوشزد کنند.
در همین رابطه دکتر هومان نارنجیها مدیرکل پیشگیری و فرهنگی ستاد مبارزه با مواد مخدر در مطلبی که در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده است بخشی از مهمترین این باورهای غلط را مورد اشاره قرار داده است.
1- با یک بار مصرف مواد کسی معتاد نمی شود!
تحقیقات نشان داده است مواد اعتیادآور به محض ورود به سیستم عصبی (حتی برای بار اول) برخی مراکز ترشح کننده دوپامین را در مغز خاموش می کنند. تصاویر MRI رنگی از مغز معتادان و مقایسه آن با افراد سالم نشان می دهد که افراد سالم، مغزی درخشنده با رنگ های متنوع دارند اما افراد معتاد از یک مغز خاموش با تصویری سیاه و تیره برخوردارند. علت این مسئله همان قطع ترشح دوپامین و سایر واسطه های شیمیایی در مغز است.
افراد مصرف کننده (پس از مصرف) با وسوسه به دنبال جایگزینی برای همان واسطه های از دست رفته هستند و این بی قراری و میل به مصرف تا زمان مصرف مجدد ادامه می یابد که این زمینه های اولیه اعتیاد است. پس می توان گفت: آری، حتی یک بار مصرف مواد مخدر نیز اعتیاد آور است.
2- مصرف تفننی مواد مخدر کسی را معتاد نمی کند
بسیاری از جوانان که مصرف مواد را آغاز می کنند بر این باورند که مصرف تفننی منجر به اعتیاد نمی شود و گمان می کنند بسیاری از جوانان که مصرف مواد را آغاز می کنند بر این باورند که مصرف تفننی منجر به اعتیاد نمی شود و گمان می کنند می توانند سالها مواد را مصرف کنند و خوب و سرحال باقی بمانند. همین طرز تفکر و باور غلط، زمینه ساز اعتیاد است
می توانند سالها مواد را مصرف کنند و خوب و سرحال باقی بمانند. همین طرز تفکر و باور غلط، زمینه ساز اعتیاد است و بسیارند معتادانی که سالهاست مواد مصرف می کنند و شدت اعتیادشان افزایش یافته اما خود را معتاد نمی دانند.
اگر بتوانید جواب این سئوال را بدهید، می توانید ریشه های این باور غلط را نیز بشناسید. سئوال این است: همه می دانند اعتیاد بد است اما چرا جوانان معتاد می شوند؟
مشکل اینجاست که جوانان مصرف کننده گمان می کنند معتاد نیستند یا به نیت اعتیاد مواد را آغاز نکرده اند و این مصرف تنها جنبه تفنن دارد.
3- مواد اعتیادآور برای افراد بالای 50 سال ضرر ندارد و مفید است!
این تصور باطل که مواد مخدر مانند تریاک، فرد را جوان نگه می دارد، قند خون و فشار بالای خون را درمان می کند، زمان روابط زناشویی را به تاخیر می اندازد و تقویت کننده قوای جنسی است پایه علمی و درستی ندارد.
چه بسیارند افرادی که با مصرف این مواد در روابط زناشویی دچار مشکل شدید هستند. معتادان فراوانی هستند که به دنبال سکته مغزی با قند خون بسیار بالا و فشار شدید خون در بیمارستانها بستری شده اند.
شاید در مصارف اولیه، مقداری قند خون یا فشار خون افت پیدا کند اما به یاد داشته باشیم که این مواد درمان محسوب نمی شوند. چه بسا که نوشیدن مقادیر زیادی آبلیمو نیز فشار خون را کاهش دهد، آیا می توان به یک بیمار قلبی تا آخر عمر برای درمان فشار خون وی آبلیمو داد؟ باید دانست که مواد مخدر برای هیچ بیماری درمان نیست.
4- باید هر چیز را در زندگی یک بار تجربه کرد!
برخی افراد بر این باورند که هر خطری ارزش یک بار تجربه کردن را دارد. حال باید از آنان پرسید که اگر سوزنی آغشته به ویروس هپاتیت B یا ایدز داشته باشیم، حاضرند آن را یک بار وارد بدن خود کنند؟ آیا این افراد حاضرند با یک فرد مبتلا به باید بدانیم هر فرد معتاد در هر جایگاهی که قرار گرفته است اگر معتاد نبود در جایگاهی صدها برابر بهتر قرار داشت. اگر معتادی را می شناسید که یک فروشگاه دارد، بدانید که اگر معتاد نبود پنج فروشگاه داشت
خطر اعتیاد آوری مواد مخدر نیز کمتر از مثالهای یاد شده نیست. پس نمی توان هر خطری را تجربه کرد. این عقل انسان است که با توجه به شرایط و در نظر گرفتن میزان خطر موجود، تعیین خواهد کرد که اقدامی انجام بشود یا نه.
پس اگر آن عقل سلیم وجود داشته باشد، باید بدانیم که حتی یک بار مصرف مواد مخدر اعتیادآور است و مصرف آن دستاوردی جز اعتیاد برای فرد به همراه ندارد.
5- مواد مخدر همیشه از سوی یک آدم خلاف کار با چهره ای خطرناک به من تعارف می شود!
باید بدانیم که داستان آغاز اعتیاد این طور نیست. معتادان بسیاری وجود دارند که اولین بار مواد را از پسرخاله، پسرعمو، یک دوست صمیمی یا یکی از بستگان و اعضای درجه یک خانواده دریافت کرده اند. این تصور که افراد ذکر شده هیچ وقت بد مرا در مورد مصرف مواد مخدر به هیچکس نمی توان اعتماد کرد. باید بدانید که هر کس مصرف مواد مخدر را به شما پیشنهاد کند، دشمن شماست.
نمی خواهند و اتفاقی برای من نخواهد افتاد، یکی از عوامل اولیه ایجاد کننده اعتیاد است.
در مورد مصرف مواد مخدر به هیچکس نمی توان اعتماد کرد. باید بدانید که هر کس مصرف مواد مخدر را به شما پیشنهاد کند، دشمن شماست. البته ذکر این نکته الزامی است که در بسیاری از موارد، افراد پیشنهاد دهنده نیز به علت ناآگاهی سعی می کنند این مواد را به نزدیکان خود پیشنهاد دهند اما غافل اند که این به معنای آغاز اعتیاد است و ناخواسته در حق نزدیکان خود دشمنی می کنند.
6- معتادینی وجود دارد که کارتن خواب و بیچاره نشده اند و حتی برخی از آنان از نظر اقتصادی و اجتماعی جایگاه خوبی دارند!
باید بدانیم هر فرد معتاد در هر جایگاهی که قرار گرفته است، اگر معتاد نبود در جایگاهی صدها برابر بهتر قرار داشت. اگر معتادی را می شناسید که یک فروشگاه دارد، بدانید که اگر معتاد نبود پنج فروشگاه داشت.
مواد موجود در بازار ناخالصی بسیار مانند پودر استخوان، خاک، فضولات حیوانی، پودر سمی سرب و لوله بازکن و ... دارند، پس کسی که این مواد را مصرف می کند به طور قطع آدم سالمی نیست. باید بدانیم، مواد مخدر در زندگی هر انسانی نقش ترمز و بازدارنده از موفقیت را دارد. تجربه نشان داده است که هیچکس با مصرف مواد مخدر حتی یک پله نیز بالا نرفته است.