ضرورت درمان تنبلی چشم پیش از ۱۰ سالگی

عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به اهمیت غربالگری و درمان به‌موقع تنبلی چشم در کودکان گفت: ۷۰ درصد از دریافت‌های انسان از طریق چشم انجام می‌شود و به همین دلیل، رسیدگی به این عضو بسیار مهم و حساس، امری ضروری است.

به گزارش ایسنا به نقل از وبدا، دکتر غلامرضا خاتمی‌نیا اظهار کرد: در آستانه شروع فصل مدارس، سوالات بسیاری از سوی خانواده‌ها درباره عیوب انکساری، انحراف چشم و به‌ویژه تنبلی چشم مطرح می‌شود؛ تنبلی چشم یک بیماری شایع است که در صورت عدم درمان به‌موقع، می‌تواند باعث کاهش دائمی بینایی شود.

وی افزود: تکامل چشم از بدو تولد تا حدود ۱۰ سالگی ادامه دارد و در این دوره طلایی، اگر تصاویر واضح بر روی شبکیه تشکیل نشوند، چشم به درستی تکامل پیدا نمی‌کند.

عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در خصوص مهم‌ترین دلایل تنبلی چشم به عیوب انکساری اشاره کرد و گفت: عواملی همچون نیاز به عینک، انحراف چشم و افتادگی پلک می‌توانند باعث تنبلی چشم شوند. اگر کودکی نیاز به عینک داشته باشد و از آن استفاده نکند، تصاویر به صورت واضح بر روی شبکیه تشکیل نمی‌شوند.

این فوق‌تخصص چشم ادامه داد: گاهی چشم دچار انحراف (استرابیسم) می‌باشد، در این حالت، چشم‌ها در یک راستا قرار نمی‌گیرند و مغز برای جلوگیری از دو بینی، تصویر چشم ضعیف‌تر را نادیده می‌گیرد که به مرور باعث تنبلی چشم می‌شود و یا در مواردی افتادگی پلک یا آب مروارید نیز به‌عنوان عاملی که مانع رسیدن نور به شبکیه شود، می‌تواند تکامل چشم را مختل کند.

وی در ادامه با تاکید بر جدی گرفتن علائم هشداردهنده، اظهار داشت: غربالگری و تشخیص زودهنگام تنبلی چشم نقش بسیار مهمی در درمان آن دارد. طبق توصیه‌های بهداشت جهانی، کودکان باید در سنین مختلف مورد معاینه قرار گیرند. علاوه بر معاینات دوره‌ای، والدین باید نسبت به علائم نیز هوشیار باشند و در صورت مشاهده آنها، سریعاً به چشم‌پزشک مراجعه کنند.

عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی اهواز به خانواده‌ها توصیه کرد: در صورتی که چشم‌های کودکتان در یک راستا قرار ندارد، یا در برابر نور شدید و حتی نور معمولی دچار نورگریزی شده و چشم‌های خود را می‌بندد، باید این موضوع جدی گرفته شود.

وی افزود: ریزش اشک بی‌دلیل و مداوم از یک یا هر دو چشم بدون علت مشخص، یا نیاز کودک به نزدیک شدن بیش از حد به تلویزیون و کتاب برای دیدن تصاویر نیز از دیگر نشانه‌هایی است که نباید نادیده گرفته شود. در صورت مشاهده چنین علائمی، والدین باید هرچه سریع‌تر کودک را برای معاینه و بررسی به چشم‌پزشک ارجاع دهند.

خاتمی‌نیا همچنین در خصوص عدم توجه کودک به اشیا گفت: نوزاد هنگام شیر خوردن باید به چهره مادر نگاه کند یا به اسباب‌بازی‌های رنگی توجه نماید. در صورت عدم توجه حتما باید این علائم از سوی خانواده جدی گرفته شود.

این فوق تخصص چشم خاطرنشان کرد: درمان تنبلی چشم، فرصتی است که نباید از دست داد، اگر تنبلی چشم در دوره طلایی (از بدو تولد تا ۱۰ سالگی) تشخیص داده شود، قابل درمان است. پس از ۱۰ سالگی، سیستم بینایی تکامل یافته و درمان بسیار دشوار یا غیرممکن می‌شود.

وی توضیح داد: درمان تنبلی چشم معمولاً با استفاده از عینک برای اصلاح عیوب انکساری و در صورت نیاز، بستن چشم مفیدتر است. با این روش، مغز وادار به استفاده از چشم تنبل می‌شود و بینایی آن بهبود می‌یابد. در برخی موارد نیز، برای رفع علت زمینه‌ای، ممکن است نیاز به جراحی باشد.

خاتمی‌نیا در پایان اظهار داشت: آمارها نشان می‌دهد، حدود ۴ تا ۵ درصد از جامعه به تنبلی چشم مبتلا هستند؛ بنابراین این بیماری نسبتاً شایع است و به همین دلیل، برنامه‌های غربالگری چشم در مدارس و مراکز بهداشت، اهمیت ویژه‌ای دارد. لذا تاکید می‌شود والدین با دقت به سلامت چشم فرزندان خود رسیدگی کنند تا در آینده، با مشکلات بینایی مواجه نشوند.

*