تهرانی‌ها باز هم صرفه‌جویی کنند

در حالی که وزیر نیرو اعلام کرده مردم تهران تاکنون ۱۳ درصد در مصرف آب صرفه‌جویی کرده‌اند، سخنگوی صنعت آب می‌گوید برای عبور از بحران کم‌آبی پاییز، نیاز است شهروندان حداقل ۱۲ درصد دیگر کاهش مصرف داشته باشند.

به‌گزارش ایسنا، تهران چندین سال است که با چالش بحران آب دست‌وپنجه نرم‌می‌کند موضوعی که هرسال رنگ تیره‌تری به خود می‌گیرد، اما امسال اوضاع از همیشه بدتر شد تا جایی که پای مافیای پمپ و مخزن نیز به این بحران باز شد.

یکی از راه‌کارهای کوتاه مدت برای حل این مساله موضوع انتقال آب از سد طالقان به تهران بود که می‌تواند آب شرب ۳ میلیون نفر را تامین کند، آنطور که عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو گفته" انتقال آب به تهران از سد طالقان مصوبه قانونی دارد، ولی قبل از اجرای این اقدام، با اقدامات صورت گرفته مدیریت مصرف آب در شهر تهران سه برابر این ظرفیت انجام شد."

با این حال، بزرگ‌زاده، سخنگوی صنعت آب اعلام کرده صرفه‌جویی کنونی هنوز برای عبور پایدار از کم‌آبی کافی نیست. اگر ۱۲ درصد دیگر از شهروندان تهرانی مدیریت مصرف آب را رعایت کنند، می‌توان با تنش قابل قبول پاییز را پشت سر گذاشت. این اظهارات نشان می‌دهد نقش مردم در مدیریت منابع آب بسیار کلیدی است و بدون مشارکت آنها، اقدامات ساختاری حتی با هزینه‌های سنگین، به تنهایی اثرگذار نخواهد بود.

باید توجه داشت که با فرض صرفه‌جویی ۲۰ درصدی شهروندان، سرانه مصرف هر فرد از ۲۵۰ لیتر به ۱۵۵ لیتر در شبانه‌روز کاهش می‌یابد، اما این رقم هنوز ۲۰ درصد بالاتر از الگوی مصرف استاندارد ۱۳۰ لیتر است، البته آنطور که آمار می‌گوید سالانه بیش از ۱.۲ میلیارد مترمکعب آب در شبکه توزیع تهران جریان دارد و حدود ۲۲ درصد آن به دلیل هدررفت واقعی و ظاهری هزینه‌ای دریافت نمی‌شود.

تنها ۱۱ درصد هدررفت واقعی شبکه ناشی از فرسودگی و نشت است که نسبت به متوسط جهانی قابل قبول است، اما کاهش بیشتر آن مستلزم هزینه‌های بسیار سنگین مالی است. بخشی دیگر از هدررفت ناشی از برداشت‌های غیرمجاز، شمارشگرهای معیوب و حوادث است که با همکاری مردم و گزارش به سامانه ۱۲۲ قابل کنترل است.

تحلیل‌ها نشان می‌دهد بخش عمده‌ای از فشار بر منابع آب و مدیریت بحران، متوجه مصرف‌کنندگان شهری است، در حالی که برنامه‌ریزی برای افزایش کارایی شبکه، توسعه منابع پایدار و کاهش وابستگی به انتقال آب‌های بین استانی یا پرهزینه، هنوز کامل نیست. به عبارت دیگر، مردم باید بار سنگین ناترازی منابع را به دوش بکشند و این سوال مطرح می‌شود که چرا مسئولان نتوانسته‌اند سهم خود را در مدیریت کم‌آبی تهران به طور جدی ایفا کنند.

در کنار این، تغییرات جمعیتی و افزایش بارگذاری شهری نیز فشار مضاعفی بر منابع آب ایجاد کرده است. هر ساله مهاجرت‌های غیررسمی و رشد جمعیت، تقاضای آب را افزایش می‌دهد و بدون برنامه‌ریزی بلندمدت، صرفه‌جویی‌های کوتاه‌مدت مردم نمی‌تواند مشکل کم‌آبی را به طور پایدار حل کند.

همچنین، بررسی‌های فنی نشان می‌دهد کاهش هدررفت شبکه، به رغم برنامه‌های کنترل فشار و اصلاح خطوط، حد مشخصی دارد و رسیدن به سطح ایده‌آل نیازمند سرمایه‌گذاری سنگین و زمان طولانی است.

در نتیجه، تنها راه قابل اتکا برای عبور از بحران فعلی، ترکیب مدیریت فنی، اصلاح شبکه و مشارکت واقعی شهروندان است، در حالی که فشار اصلی هنوز بر دوش مردم باقی مانده و مسئولان باید برنامه‌های راهبردی بلندمدت خود را سرعت بخشند.

*