چرخ‌های کتابخانه‌های سیار کانون برای کودکان روستا می‌چرخد

کتابخانه‌های سیار کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان پس از نزدیک به ۶۰ سال فعالیت، هم‌چنان خدمات خود را در اختیار کودکان و نوجوانانی قرار می‌دهد که در دورافتاده‌ترین مناطق روستایی و کم برخوردار پیرامون شهرها تشنه مطالعه و خواندن کتاب‌اند.

به گزارش ایسنا، درست ۶۰ سال پیش زمانی که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در ایران متولد شد پایه‌گذاران کانون فعالیت این مجموعه را از همان ابتدا با توزیع کتاب در مدارس مناطق محروم شهری و سپس با رساندن کتاب به کودکان عشایر در حال کوچ قشقایی در استان فارس با استفاده از چهارپایان آغاز کردند و همان‌جا طفل نوپای کتاب‌خانه‌های سیار کانون نیز در کنار کتاب‌خانه‌های ثابت آن، آرام آرام پای در مسیر افزایش دانش و آگاهی و سواد خواندن در مناطق کم برخوردار گذاشت.

خاطره شیرین کتاب‌رسانی به مناطق محروم با استفاده از چهارپایان، موتورسیکلت، جیپ، لندرور، مینی‌بوس و حتی اتوبوس آن قدر جذاب و ماندنی است که چندین نسل از کودکان آن سال‌ها - که ساکن مناطق روستایی ایران بودند - این خاطره را فراموش نمی‌کنند و از آن به‌عنوان امکانی برای خواندن و رشد و پرورش آگاهی و استعدادهای هنری و ادبی خود یاد می‌کنند. بزرگانی که بسیاری از آن‌ها در پس این دسترسی به کتاب و خواندن،‌ عرصه‌های موفقیت علمی، هنری و ادبی را گام به گام طی کردند و اکنون بخشی از موفقیت‌های خود را مرهون وجود همان کتاب‌خانه‌ها می‌دانند که هر ۱۵ روز یک بار انتظارش را در روستا می‌کشیدند و مربیانی که کتاب به دست آن‌ها می‌دادند و برای آن‌ها قصه می‌گفتند.

قصه کتاب‌خانه‌های سیار کانون اما هیچ‌گاه به سر نرسید و در کنار خاطره‌بازی‌ها و انتشار عکس‌ها و فیلم‌های قدیمی، این کتاب‌خانه‌های کانون پرورش فکری هم‌چنان به فعالیت اثرگذار خود ادامه می‌دهند و کودکان روستایی و مناطق پیرامونی شهرهای ایران چشم انتظار ورود خودروهای سیار کانون و ساعتی نشستن پای قصه و داستان و شعر و ادبیات و هنر و لذت‌بردن و آموختن‌اند.

این کتاب‌خانه‌های سیار شهری و روستایی روستایی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که با حضور پررنگ خود در مناطق محروم و روستایی، نقش بی‌بدیلی در ترویج کتاب‌خوانی و توسعه فرهنگی ایفا می‌کنند و با رساندن کتاب و اجرای برنامه‌های خلاقانه به دورترین نقاط کشور، فرصت‌های یادگیری و رشد فکری را برای کودکان و نوجوانان فراهم می‌سازند اکنون شمارشان به ۱۴۱ کتاب‌خانه رسیده است که ۱۱۹ خودرو متعلق به کتاب‌خانه‌های سیار روستایی است و ۲۲ خودرو نیز با عنوان کتاب‌خانه سیار شهری فعالیت می‌کنند.

این مراکز هریک به‌طور میانگین نزدیک به ۱۵ روستا را تحت پوشش قرار می‌دهند و علاوه بر امانت‌دهی کتاب، به اجرای فعالیت‌های متنوع فرهنگی، هنری و ادبی می‌پردازند برنامه‌ها و فعالیت‌هایی مانند قصه‌گویی، نقاشی، سفال، بازی‌های محلی، کارگاه‌های هنری و جشن‌های کتاب که همواره با استقبال چشمگیر کودکان و نوجوانان روبرو می‌شود.

کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با انتشار آمار جدیدی از جذب اعضای جدید و ایجاد انگیزه برای مطالعه در بین کودکان و نوجوانان روستایی به عنوان یکی از مهم‌ترین دستاوردهای کتابخانه‌های سیار یاد کرده و تعداد اعضای این کتاب‌خانه‌ها را در سال ۱۴۰۳ بیش از ۶۳هزار و ۷۷۰ عضو کودک و نوجوان از دختران و پسران اعلام کرده است.

این آمار نشان می‌دهد که این اعضای مراکز سیار کانون در همین سال ۲۷۱هزار و ۱۵۷ جلد کتاب به امانت گرفته‌اند که این، بی‌تردید یکی از مزیت‌های کتاب‌خانه‌های سیار روستایی و شهری کانون در سطح ایران است که می‌تواند با وجود محدودیت‌های دسترسی به منابع فرهنگی در این مناطق و ارایه خدمات کیفی، پیوندی ناگسستنی بین مخاطبان و کتاب ایجاد کند.

به گزارش مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش، افزایش شمار این کتاب‌خانه‌ها با توجه به هزینه‌های کمتر آن نسبت به ساخت و تاسیس کتاب‌خانه‌های ثابت یکی از سیاست‌های توسعه‌ای کانون در ده‌های اخیر بوده‌ است که می‌تواند در سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های کلان دولت، مجلس شورای اسلامی، نهادهای بالادستی و حتی با بهره‌گیری از ظرفیت‌های مردمی و خیران حوزه آموزش و فرهنگ مورد توجه بیشتری قرار بگیرد با این امید که سال‌های سال چرخ‌های کتاب‌خانه‌های سیار برای کودکان روستایی ایران بچرخد.

*