تشخیص زودهنگام سرطان، پنجره‌ای به سوی زندگی

ایسنا/آذربایجان شرقی یکی از بیماری‌های بسیار رایج و شایعی که افراد زیادی را در سراسر جهان درگیر کرده است، سرطان است. یک بیماری به نسبت کشنده که می‌تواند به‌صورت خاموش در بدن افراد پیشروی کند و با درگیر کردن اندام‌های مختلف، روند نرمال زندگی یک فرد را تحت تاثیر قرار دهد.
سرطان(Cancer)، رشد کنترل نشده سلول‌های غیرطبیعی در بدن است. در واقع تومور سرطانی بیماری است که در آن برخی از سلول‌های بدن به‌طور غیرقابل کنترلی رشد می‌کنند و به سایر قسمت‌های بدن نیز گسترش می‌یابند.
سازمان بهداشت جهانی در گزارشی جدید پیش‌بینی کرده است که موارد جدید سرطان در سال ۲۰۵۰ میلادی با ۷۷ درصد افزایش به بیش از ۳۶ میلیون مورد خواهد رسید.
حدود یک سوم از مرگ و میر ناشی از سرطان به دلیل پنج فاکتور مربوط به رژیم غذایی و سبک زندگی بروز می‌کند. این موارد شامل شاخص توده بدنی بالا، مصرف کم میوه و سبزی، نداشتن فعالیت بدنی،‌ مصرف دخانیات و الکل است.
در حال حاضر شایع‌ترین سرطان در مردان، معده و در زنان سینه است.
سرطان پستان شایع‌ترین سرطان در زنان
کارشناس پیشگیری و مراقبت از بیماری‌های غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی تبریز در گفت‌وگو با ایسنا، به سرطان‌های رایج جمعیت کل کشور اشاره کرد و گفت: سرطان پستان، پروستات، معده، روده‌ی بزرگ و پوست از جمله سرطان‌های رایج در کشور محسوب می‌شوند.
لیلا عبدالهی، سرطان‌های شایع مردان در آذربایجان شرقی را به ترتیب معده، پوست، پروستات، روده‌ی بزرگ و مثانه و در زنان پستان، روده‌ی بزرگ، تیروئید، معده و پوست اعلام کرد.
وی افزود: طبق آخرین گزارش و آمارهای کشوری، ۴۷ درصد سرطان‌های شناسایی شده استان در زنان و ۵۳ درصد در مردان ثبت شده‌است.
وی با بیان اینکه عوامل خطر سرطان‌ها به دو دسته قابل تغییر و غیرقابل تغییر تقسیم‌بندی می‌شود، گفت: عوامل غیرقابل تغییر شامل سابقه خانوادگی، سن، جنس و... بوده ولی می‌توان با شناسایی و تشخیص به موقع بیماری از طریق غربالگری در این افراد از پیشرفت بیماری و مرگ و میر زودرس ناشی از آن جلوگیری کرد.
وی ادامه داد: عوامل خطر قابل تغییر شامل تحرک بدنی، تغذیه‌ی سالم، عدم استعمال دخانیات و غلبه بر استرس می‌باشد که با رعایت آنها می‌توان از ابتلا به سرطان‌ها پیشگیری کرد.
وی افزود: در افراد مبتلا به سرطان رعایت شیوه زندگی سالم مانند انجام فعالیت بدنی با شدت متوسط ۱۵۰ دقیقه و یا ۷۵ دقیقه‌ با شدت بالا در هفته می‌تواند کمک کننده باشد.
عبدالهی ادامه داد: با توجه به تشخیص به موقع و درمان به موقع بیماران با انواع روش‌های غربالگری در کشورهای پیشرفته، افراد مبتلا به سرطان طول عمر طبیعی داشته و در نتیجه مرگ و میر ناشی از سرطان در آن کشورها کاهش پیدا کرده است.
وی با بیان اینکه ۱۴ درصد سرطان‌ها در استان منجر به مرگ می‌شود، گفت: مهم‌ترین مسئولیت وزارت بهداشت و درمان، آموزش و اطلاع رسانی در خصوص راه‌های پیشگیری و همچنین اهمیت غربالگری و تشخیص و شروع درمان به موقع سرطان‌هاست که در حال حاضر برای سرطان دهانه‌ی رحم، پستان و روده‌ی بزرگ برنامه‌های غربالگری برای تشخیص زودهنگام در مراکز جامع سلامت صورت می‌گیرد.
رئیس مرکز آموزشی درمانی الزهرا(س) تبریز نیز در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: در بیمارستان الزهرا خدمات حوزه‌ی قلب و عروق، داخلی، گوارش، غدد، سلامت جنسی و جراحی سرطان‌های زنان ارائه می‌شود.
سرطان پستان سرطانی که از هر هشت زن، یک نفر به آن مبتلا می‌شود
دکتر مریم واعظی با بیان اینکه خدمات رشته‌های فوق تخصصی حوزه‌ی سلامت زنان مانند پریناتولوژی، ناباروری، لاپاراسکوپی، آنکولوژی و مشکلات کف لگن در این مرکز ارائه می‌شود، افزود: سرطان پستان یکی از شایع ترین سرطان‌هایی است که سلامت زنان را تهدید می‌کند و از هشت زن یک نفر در طول عمر خود به آن مبتلا می‌شود.
وی با بیان اینکه غربالگری این سرطان با سونوگرافی و ماموگرافی پستان در مرکز الزهرا انجام می‌شود، گفت: در ماموگرافی و معاینه بالینی ممکن است با موارد غیرطبیعی مثل تو رفتگی پستان و توده‌ مواجه شویم.
وی افزود: بعد از جراحی پستان اگر بیمار نیاز به شیمی درمانی و رادیو تراپی داشته باشد ادامه‌ی درمان آن هم قابل انجام است.
پاپ اسمیر آزمایشی برای تشخیص سرطان دهانه‌ی رحم
وی با بیان اینکه سرطان‌ دهانه‌ی رحم از دیگر سرطان‌های شایع در زنان است، ادامه داد: پاپ اسمیر نوعی آزمایش است که برای تشخیص سرطان دهانه‌ی رحم انجام می‌شود این آزمایش ارزان و در دسترس بوده و با انجام به موقع آن بیمار شانس بیشتری برای درمان خواهد داشت.
واعظی ادامه داد: طبق دستورالعملی که در دنیا وجود دارد بانوان از ۲۱ تا ۶۵ سال نیازمند غربالگری سرطان دهانه‌ی رحم هستند که این غربالگری باید هر سه سال یکبار با پاپ اسمیر یا هر پنج سال یکبار با Co.Testing انجام شود.
وی با بیان اینکه Co.Testing یعنی بررسی اچ پی وی‌های پرخطر و پاپ اسمیر است که از این طریق بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود، گفت: اگر غربالگری در مراحل پیش سرطانی انجام شود مشکل با راه‌های ساده برطرف می‌شود و در مراحل پیشرفته هزینه بیشتری در بر خواهد داشت.
رئیس مرکز خدمات درمانی الزهرا(س) تبریز اظهار کرد: در مرکز الزهرا زیرساخت‌های جراحی و شیمی درمانی وجود دارد اما موارد رادیو تراپی به دلیل نبود آن در این مرکز به مرکز شهید مدنی تبریز ارجاع داده می‌شود.
وی با بیان اینکه برخی از زنان در سنین بالای ۵۰ سال با سرطان رحم درگیر هستند، گفت: شایع‌ترین علامت این سرطان خون‌ریزی‌های غیرطبیعی است که به ندرت در سنین زیر ۲۰ هم ایجاد می‌شود.
واعظی خاطرنشان کرد: درمان این سرطان در مراحل اولیه به مراتب راحت‌تر بوده و در مراحل پیشرفته درمان به سختی صورت می‌گیرد.
سرطان تخمدان قاتلی خاموش برای زنان
وی خاطر نشان کرد: سرطان رحم و دهانه‌ی رحم علائم بارز ترشحات خونی و خونریزی غیرطبیعی دارند و اگر بیمار زودتر به علامت آن پی ببرد سریع تر درمان شده و نجات پیدا می‌کند.
وی با بیان اینکه سرطان تخمدان برای زنان قاتل خاموش محسوب می‌شود، گفت: چون تخمدان داخل حفره شکم بوده، زمانی که توده به سایزهای بزرگ می‌رسد بیمار متوجه شده و فکر می‌کند که چاق شده و زمانی مراجعه می‌کند که توده‌ها به سایزهای بزرگ رسیده و متاسفانه به سایر اعضای داخلی ریشه داده است.
وی با بیان اینکه در هر مرحله از بیماری برای این سرطان جراحی انجام می‌شود، گفت: بعد از شیمی درمانی و جراحی، شخص به بهبودی نسبتا خوب می‌رسد اما در مراحل پیشرفته احتمال بقای بیمار پایین می‌آید.
رئیس مرکز خدمات درمانی الزهرا(س) تبریز اذعان کرد: ۵۰ درصد مراحل درمان سرطان شیمی درمانی و جراحی است و ما بقی متعلق به ویزیت‌های پیگیری‌ است که بیمار باید تا پایان عمر تحت پیگیری متخصص آنکولوژی بوده و بعد از اینکه درمان کامل شد تا دو سال هر سه ماه ویزیت شده و تا سه سال هر شش ماه تحت کنترل باشد.
وی با بیان اینکه افرادی که استعداد ابتلا به سرطان دارند احتمال عود آن بعد از درمان نیز وجود دارد، گفت: اگر بیماری در مراحل اولیه عود تشخیص داده شود در شرایط بهتری درمان شده و درمان موثر خواهد بود.
وی ادامه داد: بخشی از استعداد ابتلا به سرطان ارثی و ژنتیکی است که در آن موارد درمان، شاید خیلی کمک کننده نباشد.
سرطان دهانه‌ی رحم تنها سرطان دارای واکسن است
وی با بیان تنها سرطانی که واکسن دارد سرطان دهانه‌ی رحم است، گفت: عامل این سرطان عفونی، عفونتی به نام اچ پی وی است که اگر اشخاص پایبند خانواده باشند ابتلا به آن کاهش می‌یابد.
وی بیان کرد: واکسن HPV در دُزهای دو و چهار ظرفیتی موجود هستند که به دلیل هزینه‌ی زیاد، همگانی نبوده و شخص باید از داروخانه‌های معتبر تهیه کند.
وی تاکید کرد: توصیه می‌کنیم افراد قبل از ازدواج با تهیه و تزریق این واکسن به شکل موثری از سرطان دهانه‌ی رحم جلوگیری کنند.

*