نقش ساکنان محلی در رونق گرفتن «گردشگری سلامت»

به گزارش صنعت نیوز، حمایت همه جانبه از حوزه‌های مختلف گردشگری، می‌تواند ثروت فراوانی را برای مناطق دارای پتانسیل فوق به ارمغان بیاورد. در پژوهشی که در همین خصوص انجام شده است، محققان به نقش مهم و حیاتی حمایت ساکنان محلی از توسعه گردشگری سلامت اشاره کرده‌اند.
گردشگری سلامت به منظور استفاده از جاذبه‌های طبیعی منطقه همچون آب‌های معدنی، هوای مطلوب و نظایر آن ها و یا برای دریافت مداخلات پزشکی و جراحی در جهت بهبود سلامتی انجام می‌گیرد و یکی از تجارت‌های پر رونق به حساب می‌آید که عواید اقتصادی آن توجه زیادی را به خود جلب کرده است. در کنار بسیاری از عوامل از جمله توجه به درخواست‌های فردی گردشگر و زیرساخت‌های تخصصی در کنار تفرجگاه‌ها، پیشرفت مداوم فناوری به منظور دسترسی ایمن و سریع به اطلاعات، تکیه بر پتانسیل‌های طبیعی منطقه، رعایت قوانین ‌و مقررات، کیفیت‌ خدمات، امکانات‌رفاهی، صنایع ‌و محصولات‌ فرهنگی و موارد دیگر، توسعه صنعت گردشگری، متکی به حسن نیت جامعه میزبان و حمایت آن‌ها از چنین توسعه‌ای است.
درواقع، به گفته محققان، یکی از عوامل پایداری توسعه گردشگری، مشارکت جامعه محلی است. این مشارکت، علاوه بر بهره‌مندی جامعه محلی از مزایای اقتصادی، موجب درک بیشتر آثار مثبت توسعه گردشگری، بهبود نگرش آن‌ها و حمایت بیشتر از گردشگری سلامت می‌شود؛ تا آنجا که آستانه تحمل جامعه بومی افزایش پیدا کرده و موجبات سازگاری بیشتر ایشان با گردشگران را فراهم می‌کند. مهمان نوازی دوستانه و گرم می‌تواند جذابیت مقصد را افزایش داده و سفری به یادماندنی و رضایت بخش را برای بازدیدکنندگان به ارمغان آورد و منجر به وفاداری گردشگر سلامت شود. تا آنجا که محققان اظهار کرده‌اند مهمان‌نوازی و خدمات بهداشتی درمانی مناسب، نقش بزرگی در موفقیت صنعت گردشگری سلامت دارد.
در این زمینه، محققانی از دانشگاه علم و هنر یزد، در یک پژوهش، نقش حمایت ساکنان محلی را از توسعه گردشگری سلامت در بازاریابی مورد بررسی دقیق‌تر قرار داده‌اند.
آن‌ها در پژوهش خود که به صورت موردی، با تمرکز بر شهرک سلامت اصفهان انجام شده است، حمایت ساکنان غیرشاغل در بخش گردشگری سلامت را توسعه این صنعت به عنوان متغیری که بازاریابان این حوزه می‌توانند در جهت افزایش تقاضای گردشگری سلامت مدنظر قرار دهند، بررسی کرده‌اند.
یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهند که حمایت ساکنان بر متغیرهای ذیل تأثیرگذار است: تصویر مقصد، رضایت گردشگر، وفاداری گردشگر، تبلیغات مثبت دهان‌به‌دهان، کیفیت ادراک شده از خدمات، همبستگی عاطفی گردشگران با ساکنان و وابستگی مکانی گردشگر به مقصد.
به گفته میرمحمد اسعدی، استادیار و محقق گروه مدیریت جهانگردی دانشکده علوم انسانی دانشگاه علم و هنر یزد و دیگر همکارش در این مطالعه، «نتایج بررسی‌های صورت گرفته نشان داد در سیستمی متشکل از متغیرهای فوق‌الذکر، حمایت ساکنان، نقش بسزایی در وفاداری گردشگر و تبلیغات مثبت دهان‌به‌دهان دارد. به گونه‌ای که تأثیر آن بیشتر از تأثیرگذاری رضایت یا حتی کیفیت خدمات است».
آن‌ها می‌گویند: «به عبارت دیگر، جلب حمایت ساکنان در اولویت است، ضمن آن که حمایت ساکنان بر سایر عوامل یعنی کیفیت درک شده، رضایت گردشگر، وابستگی به مکان و دلبستگی عاطفی نیز تأثیر می‌گذارد. لذا توجه ویژه به این متغیر، در بازاریابی مؤثر گردشگری سلامت توصیه می‌شود».
این محققان سپس پیشنهادات کاربردی زیر را در رابطه با موضوع پژوهش خود و بهبود وضعیت گردشگری سلامت مطرح کرده‌اند:
- استفاده ‌از برنامه‌های‌ تشویقی ‌جهت‌ مشارکت‌ جامعه ‌محلی‌ در توسعه ‌گردشگری ‌سلامت
- سهیم‌کردن‌ ساکنان ‌در تصمیم‌گیری‌های ‌مربوط‌به ‌توسعه ‌گردشگری‌ سلامت
- آموزش‌ جامعه ‌محلی ‌در خصوص ‌نقش ‌آن‌ها در توسعه ‌گردشگری ‌سلامت و تأثیر تعاملات‌ نامناسب ایشان ‌با گردشگر در کاهش‌ سهم‌ بازار
- گزارش‌ دستاوردها در خصوص‌ فواید توسعه ‌گردشگری ‌سلامت ‌به ‌جامعه ‌محلی
- انتشار بازخوردهای‌ مثبت ‌دریافتی‌ از گردشگران ‌سلامت ‌و تقویت ‌حس ‌غرور و هویت‌ مکانی ‌جامعه محلی
- توجه به مهمان‌نوازی و شاخص‌های حمایت ساکنان از توسعه گردشگری در تبلیغات مربوطه
- فراهم‌ کردن ‌زمینه ‌تعامل ‌مطلوب ‌گردشگران‌ سلامت‌ با جامعه ‌محلی
- به‌کارگیری ‌استراتژی‌های ‌جبرانی‌ به ‌منظور کاهش‌ نارضایتی ‌گردشگر از برخورد نامناسب ‌جامعه‌ محلی
- تشویق ‌گردشگران به ‌اشتراک‌گذاری تجربه‌ مثبت‌ خود در تعامل ‌با جامعه ‌محلی.
این یافته‌های پژوهشی در فصلنامه «مطالعات اجتماعی گردشگری» وابسته به پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی منتشر شده‌اند.

*