مجتمع‌های مسکونی و چالش مدیریت پسماند

رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری بیرجند با اشاره به لزوم تعبیه محل تفکیک زباله در مجتمع‌های مسکونی، گفت: به حداقل رساندن میزان پسماند قابل دفن و ساماندهی زباله‌گردها از اهداف این سازمان است.
پسماند مسئله بسیار مهم و موضوعی است که با حیات و سلامت مردم سر و کار دارد و یکی از مشکلات زندگی بشر تولید بی‌سابقه و دفع زباله از جوامع بشری است.
به گزارش ایسنا، یکی از مشکلات زندگی بشر تولید بی‌سابقه و دفع زباله از جوامع بشری است و با توجه به مشکلات عدیده ناشی از دفن پسماندهای خطرناک و هزینه بالای انواع زباله سوزها و مشکلات ناشی از گازهای خطرناک متصاعد شده از آنها، استفاده از روش‌های متنوع تصفیه یکی از بهترین راه‌های ممکن برای کاهش خطرات این پسماندها است. از طرفی فرایندهای تصفیه ممکن است در راستای ارتقای کیفیت محصولات جانبی حاصل از بازیافت و یا به منظور کاهش حجم زباله‌ای که در نهایت باید دفن شود، استفاده شوند.

زباله سوزی نداریم
محمود ظهوری، رئیس سازمان مدیریت پسماند(مپ) شهرداری بیرجند به ایسنا گفت: سایت مدیریت پسماند شهرداری بیرجند تنها زباله‌گاه در استان است که به هیچ عنوان زباله‌سوزی در آن انجام نمی‌شود چرا که زباله‌سوزی باعث متصاعد شدن گاز دی اکسین می‌شود که بسیار سرطان زاست.
وی با بیان اینکه قرارداد مشاوره و طراحی خط کمپوست منعقد شده است، افزود: طرح تفکیک پسماند از مبداء و کارخانه پردازش برای اولین بار تکمیل و آماده اجرا و در سامانه ستاد (سامانه تدارکات الکترونیکی دولت) بارگذاری شده است.
رئیس سازمان مدیریت پسماند (مپ) شهرداری بیرجند با بیان اینکه این طرح باید به مجری بخش خصوصی واگذار شود در غیر این صورت شهرداری نسبت به بهره برداری آن اقدام خواهد کرد، ادامه داد: روزانه ۱۲۰ تا ۱۵۰ تن زباله‌ از سطح شهر و روستاهای اطراف به سایت مدیریت پسماند شهرداری بیرجند وارد می‌شود که پوشش روزانه و دفن بهداشتی آن انجام می‌گیرد.

ظهوری با بیان اینکه همچنین شهرداری بیرجند اقدام به اختصاص یک ترانشه مجزا برای دفن بهداشتی پسماندهای عفونی بی خطرسازی شده داده است، افزود: چشم‌انداز این سازمان برای آینده برنامه‌ریزی و نظارت بر کاهش تولید پسماند با اجرای طرح تفکیک پسماند از مبداء و متعاقباً مشارکت‌ مردمی در راستای موفقیت طرح است.
وی ادامه داد: به حداقل رساندن میزان پسماند قابل دفن، ساماندهی زباله‌گردها و پردازش پسماند در مقصد، تامین و تجهیز ماشین‌آلات و انجام پروژه‌های پژوهشی و کاربردی با همکاری مراکز علمی و دانشگاه‌ها، از اهداف این سازمان است.
رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری بیرجند با اشاره به لزوم تعبیه محل تفکیک زباله در مجتمع‌های مسکونی، افزود: نیروی انتظامی باید از خروج خودروهای حامل زباله خشک جلوگیری کند.

ظهوری از تصویب طرح جامع مدیریت پسماند شهر بیرجند خبر داد و گفت: پیگیری برای تبدیل مدیریت پسماند شهرداری به سازمان مدیریت پسماند از اقدامات مهمی بوده که در سال ۱۴۰۱ انجام شده و با پیگیری‌های شهردار بیرجند، مجوز تاسیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری در سال گذشته از سوی سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور صادر و ساختار سازمانی آن از سوی استانداری خراسان جنوبی به شهرداری بیرجند ابلاغ شد.
رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری بیرجند ادامه داد: تاکنون ۲۵ کلبه تفکیک در ورودی مجتمع‌های مسکونی تعبیه شده و ۲۵ کلبه نیز در دست ساخت است که مشارکت مردمی در قرار دادن پسماندهای خشک در این کلبه ها قابل توجه بوده است.
ظهوری اظهار کرد: همچنین تعداد ۵۰ باکس زباله ۷۷۰ لیتری درب دار در خیابان مدرس بیرجند نصب شده است که این اقدامات شهرداری بیرجند مقدمه‌ای بر اجرای طرح تفکیک از مبداء بوده است؛ اتصال سایت پسماند به شبکه شهرداری، احداث انبار در سایت پسماند، احداث اتاقک قرنطینه، احداث سوله نگهداری ضایعات در سایت پسماند، تملک ۱۰ هزار مترمربع زمین جهت احداث پناهگاه شماره دو و تجهیز مرکز خاک و نخاله از مهم‌ترین اقداماتی است که در سال ۱۴۰۱ انجام گرفته است.
وی با تاکید بر اینکه رفع معضل زباله‌گردی نیازمند مشارکت عمومی است، بیان کرد: دلسوزی برای زباله گردها صحیح نیست چراکه زباله گردی یک پدیده شوم و آسیب اجتماعی بوده و سبب معضلات بهداشتی، فرهنگی، اجتماعی و زیست محیطی می‌شود و چهره شهر را نازیبا جلوه می‌دهد.

ضرورت بازنگری در سیاست‌ها
اسدالله حاتمی، مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی نیز در روزهای اخیر در نشست مدیریت پسماند گفت: چهار زباله‌دان غیرمجاز شهری تاکنون در استان جمع‌آوری شده البته هنوز زباله‌دان غیرمجاز داریم، اما تلاش می‌شود که به شکل اصولی مدیریت شود.
وی با بیان اینکه در مناطق ۱۶ گانه شهری استان چهار طرح جامع مدیریت پسماند تصویب شده و مابقی در دستور کار است، بیان کرد: روزانه در مجموع حدود ۳۲۵ تن پسماند در این استان تولید می‌شود اما بازیافت رسمی و اصولی صورت نمی‌گیرد.

حاتمی با بیان اینکه از این مقدار حدود ۱۲۰ تن پسماند در شهر بیرجند تولید می‌شود و بدون همکاری شهروندان، مدیریت این حجم از زباله با مشکلاتی همراه خواهد بود، ادامه داد: لازم است در سیاست‌های خرد و کلان در حوزه‌هایی از قبیل حفظ حریم محیط‌ زیستی شهرها، حفاظت از خاک، پوشش گیاهی مناسب، مدیریت پسماند و کاهش استفاده از ظروف و کیسه‌های پلاستیکی بازنگری صورت گیرد.
پسماندها بخش مهمی از زندگی شهری هستند؛ بخشی که اگر نادیده گرفته شود زندگی را دچار اختلال کرده و از طرفی جان محیط زیست را در معرض خطر قرار می‌دهد.

*