نیای اقتصاد: با وجود 24 میلیون دستگاه خودرو در کشور، در نگاه اول به نظر می رسد بیشتر 27 میلیون خانوار ایرانی دارای خودروی شخصی هستند، با این حال در عمل چنین نیست.

با در نظر گرفتن ارقام خودروهای موجود و تعداد خانوار، در وهله اول گمان می رود حدود ۹۰ درصد خانوارهای ایرانی دارای خودرو هستند، اما عملا ۵۰ درصد از ۲۷ میلیون خانوار فعلی هیچ خودرویی ندارند. این موضوع نشان دهنده پدیده چند خودرویی در جامعه ایران است، حال آنکه در آن طرف ماجرا نصف خانوارهای ایرانی مالک هیچ خودرویی نیستند.

در گزارشی که مرکز پژوهش‌های مجلس شورای‌اسلامی منتشر کرده، خانوارهای ایرانی از منظر داشتن یا نداشتن خودروی شخصی به پنج گروه تقسیم شده‌اند. در این نمودار که از دل آمارهای پایگاه رفاه ایرانیان استخراج‌شده، پنج گروه موردنظر عبارتند از: «خانوارهای فاقد خودرو»، «خانوارهای دارای یک خودرو»، «خانوارهای دارای دو خودرو»، «خانوارهای دارای سه خودرو» و «خانوارهای دارای بیش از سه خودرو.» در این بین، سهم خانوارهای فاقد خودرو با ۵۰‌درصد، از همه بیشتر است و از آن‌سو خانوارهای دارای بیش از سه خودرو کمترین سهم را دارند.

مرور ارقام موجود در این آمار، نشان‌دهنده این موضوع است که عملا ۸۵‌درصد از خانوارهای ایرانی یا خودرو ندارند یا نهایتا دارای یک خودرو هستند. از آن‌سو اما ۱۵‌درصد از خانوارهای ایرانی بین دو و بیش از سه خودرو دارند.

چند درصد مردم ایران، خودرو ندارند؟

بنابر آماری که در خرداد امسال منتشر شد، 24‌میلیون خودرو در ایران وجود دارد که با فرض جمعیت 85‌میلیونی، سرانه خودرو در کشور بیش از 5/ 3 است. به‌عبارت بهتر، به‌طور متوسط به ازای هر 54/ 3 شهروند ایرانی یک خودرو در کشور وجود دارد. با لحاظ‌کردن اینکه بعد خانوار در ایران 1/ 3نفر است و با درنظر گرفتن آمار 50‌درصدی خانوارهای فاقد خودرو، نزدیک به 55‌میلیون شهروند ایرانی دارای خودرو نیستند.

همچنین با توجه به آمار 35‌درصدی خانوارهای دارای یک خودرو و با لحاظ‌کردن بعد خانواده 1/ 3نفری، کمی بیش از 29‌میلیون نفر ایرانی دارای یک خودرو هستند.

اینکه چرا نصف خانوارهای ایرانی دارای خودرو شخصی نیستند، در حالت کلی دلایل مختلفی دارد، اما بدون‌تردید مهم‌ترین علت، عدم‌قدرت خرید بخش عظیمی از شهروندان است.

خودروی شخصی آنقدر جذاب هست که اگر به اندازه کافی موجود بوده و قدرت خرید آن وجود داشته باشد، کمتر کسی قید خرید آن را می‌زند. در بسیاری از کشورها نیز اکثر خانواده‌ها دارای خودروی شخصی هستند، زیرا اولا اکثریت جامعه از قدرت خرید حداقلی در بازار برخوردارند و ثانیا قیمت خودروها به شکلی محدود و منطقی بالا می‌رود؛ در واقع در بیشتر کشورها خودرو به‌عنوان یک کالای مصرفی شناخته می‌شود و به همین دلیل تحت‌تاثیر مسائل غیرتولیدی با جامپ قیمتی مواجه نمی‌شود.