‌بیمارستان‌هایی که در برا‌بر بلایای طبیعی تاب نمی‌آورند

بنیانگذار مقاوم سازی و مدیریت بحران کشور گفت: از ۱۱۰ بیمارستانی که مطالعه کردیم ۷۸ درصد آسیب پذیر بودند حالا درجه آسیب پذیری متفاوت بود، ولی به هر حال آسیب پذیر بودند.
مقاوم سازی و تاب آوری بیمارستان های تهران در برابر زلزلهبه گزارش خبرگزاری صدا و سیما: رادیوگفت و گو در برنامه صبح و گفت و گو با آقای فریبرز ناطقی الهی بنیانگذار مقاوم سازی و مدیریت بحران کشور گفت و گویی انجام داده است که به این شرح می باشد.
سوال: ما درباره مقاوم سازی درباره تاب آوری در برابر زلزله دهه هاست داریم صحبت می‌کنیم و دهه هاست دستور، قانون نوشته می‌شود، ولی همان دهه هاست که نه به آن توجه می‌شود شاید هم خیلی جدی گرفته نمی‌شود خیلی از مقررات و مباحث ساختمان و ساختمان سازی با مباحثی است که می‌تواند کمک حال ما باشد الان درباره بیمارستان‌ها می‌خواهیم صحبت کنیم درباره بیمارستان‌ها بفرمایید که الان اوضاع و احوال چطور است ما با شرایطی که داریم با شرایط و قوانینی که داریم چقدر توانستیم این مقاومت را ایجاد کنیم آیا اصلا الان مقاوم هست بیمارستان‌های ما یا خیر؟
ناطقی الهی: نزدیک به سی سال پیش پروژه خودجوش و بزرگی را برای پهنه تهران شروع کردند و چهارسال بعد یعنی سال ۱۳۷۴ نتیجه مطالعات بر این بود که از ۱۱۰ بیمارستانی که مطالعه کردیم ۷۸ درصد آسیب پذیر بودند حالا درجه آسیب پذیری متفاوت بود، ولی به هر حال آسیب پذیر بودند و دومین نکته‌ای که خیلی مورد توجه قرار گرفت این بود که اکثر این‌ها در تمرکز دارند در وسط شهر تهران و به این معنا است که اگر در گوشه و کنار تهران زلزله آسیب‌های جدی به این بنا‌ها بزند متاسفانه مردم دسترسی نخواهند داشت به چنین خدماتی، نکته بعدیش این بود که از نظر مدیریت بحران ساخت و ساز‌ها خیلی از بیمارستان‌ها تو کوچه‌های تنگ انتهای کوچه‌های تنگ با نما‌های بد با مسائلی از این قبیل که در زلزله این‌ها وقتی بریزد عملا دسترسی به مردم به این اماکن امدادی و درمانی تحت هر شرایطی مشکل خواهد بود لذا در یک جمله می خواهم خلاصه کنم این است که وضعیت بیمارستان‌های تهران برای زلزله مستمر تقریبا می‌شود گفت یک شرایط فلج گونه است یعنی کاملا سیستم کُلپس خواهد کرد و مسائل عدیده دیگری دارد.
سوال: توسعه ناپایدار یکی از کلمات و یکی از واژه‌هایی است که بسیار بسیار می‌توانست کمک حالمان باشد و در رادیو گفتگو هم آرزویی هم که می‌کردیم و می‌گفتم که تلاش‌هایی منجر بشود به دستیابی به توسعه پایدار که این توسعه پایدار مسائلی است که به آن توجه نمی‌شود وقطعا برای دستیابی به توسعه پایدار برای هر اقدامی باید پیوست‌های علمی لازمش فراهم بشود آیا بگذاریم به حساب این که شاید توی این حوزه شاید مختخصصان آن وزنی را که باید برای خودشان ایجاد نکردند فرض کنید الان ما یک پیوست زیست محیطی لازم داریم همین الان ما توی مناطق مرکزی و کویری مان آمدیم صنایع آب بر را نصب کردیم راه اندازی کردیم الان مثلا استان یزد ما فولاد نصب کرده ۷۰ شصت میلیون تن ازظرفیت کل کشور سی چهل میلیون تنش در یزد هست به عنوان مثال عرض می‌کنم شاید من دارم اشتباه عرض می‌کنم شاید یک مقدار بالا و پایین‌تر هست، ولی صنایع آب در مرکز است این اصلا پیوست زیست محیطی رعایت نشده در شهر تهران در شهر‌های بزرگ ما آن چیزی که فرمودید نشان می‌دهد که این پیوست‌های زلزله شناسی یا مراعات زلزله رعایت نشده چرا رعایت نشده آیا بی توجه بودند یا این که نه متخصصان ما که آن پیوست‌ها را تهیه و تنظیم می‌کردند از آن زور و وزن لازم برخوردار نبودند که مقید کنند ساختمان ساز ما را یا مقید کنند شهرساز ما را که بیایند براساس این پیوست‌ها مجوز بدهد یا نهایتا پایان کار بدهد؟
ناطقی الهی: بله نکته خوبی را می‌فرمایید اگر با من آشنا باشید من اصلا دوست ندارم در حاشیه صحبت کنم جوانیم این کار را نکردم و حالا اصلا نمی‌کنم ببینید مساله مساله سودآوری است مساله دزدی از امکانات ساخت و ساز است و از این جا شروع می‌شود که وزارت بهداشت توانایی لازم را برای کنترل و عقد قرارداد‌ها و نظارت بر قرارداد‌های بیمارستانی به هیچ وجه ندارد برای این که یک بخش پزشکی درمانی است و افرادی را که عموما برای این کار و به عنوان مدیر حالا عمرانیشان انتخاب می‌کنند یا در بیمارستان‌ها مدیر‌های فنی دارند من بار‌ها و بار‌ها بررسی هایم نشان داده که این‌ها از پیمانکاران حقوق می‌گیرند توجه کنید نکته بسیار مهم کلیدی ترین نکته اش همین است از وقتی مدیریت فنی که باید نظارت داشته باشد بر ساخت و ساز بیمارستان، از پیمانکار دارد حقوق می‌گیرد و برایش ماشین می‌گیرد که در خدمتش باشد چه انتظاری دارید که اگر چند تا میلگرد هم کسر گذاشت مشکلی پیش بیاید یا اگر اتصالی را درست جوشکاری نکرد چیزی به آن بها بدهد ببینید راه حل هم مشخص است نه این که در این سی سال گذشته مشخص شده نه خیر راه حل در تمام دنیا مشخص است مقاوم بودند در برابر زلزله در تمام دنیای امروز مشخص است چگونه می‌شود به این ایده‌ها و آرمان‌ها رسید منتها مشکل در خود ما در نظارت ما در رانت‌های کاری که به مهندسان مشاور یا پیمانکارای این کار را که فیدبکی دارند روی ما ، مشکلات اینجاست هیچ جای دیگر نیست ما علم امروزمان خیلی راحت می‌تواند مساله زلزله کشور را حل کند، دانشمندان بسیار خوبی (دکترمهدی زارع، استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله) داریم که توی این پهنه که هم جوانند هم فعالند و هم توانایی دارند و هم علم وافری توی این قضیه دارند این عزیزان می‌توانند و هم تیمی‌هایی که ایشان در طول سالیان تعلیم داده منم چند نفری را تعلیم دادم افراد دیگر در دانشگاه‌ها اساتید بسیار خوب ما افراد خوبی را برای جامعه برای این موضوع تربیت کردند منتها متاسفانه رانت، دزدی در مصالح، دزدی در ساخت، بستن قرارداد‌هایی که سود برای طرفین دارد متاسفانه اجازه نمی‌دهد ما به یک کشور پایدار از نظر زلزله تبدیل بشویم این حرف اول و آخر سی و اندی سال تجربه من دارد این جمله را می‌گوید ما یک کار می‌توانیم با این بکنیم یا باید این داستان را ول کنیم همین جوری ادامه پیدا کند و در عرض سی ثانیه نابود بشویم بریم من بار‌ها گفتم که اگر زلزله محتملی تهران بیاید پایان تهران است و تهران را باید زیر بتن بپوشانیم. حالا توجه بفرمایید یا باید این کار را بکنیم یا باید از همین الان شروع کنیم کار را به بدهیم دست یک تیم‌های خبره، دانا، وطن پرست، غیردزد، غیر این که بیایند مصالح را بدزدند طراحی‌ها را بهینه کنند این هم نه بهینه است و دزدی از مصالح، به این ترتیب می‌شود یک کشور مقاوم ساخت در عرض ۱۰ سال، ۲۰ سال، سی سال می‌شود این پهنه را به یک پهنه درست و حسابی برای مردم این مملکت ایجاد کرد در غیراین صورت محکوم به مرگ و نابودی هستیم جمله بزرگ و معروفی دارم که گفتم اگر زلزله تهران بیاید بزرگترین فاجعه انسانی در تاریخ مکتوب زلزله در تاریخ دنیا خواهیم داشت.

*