جهش شاخص‌های بهداشتی در ایران

معاون درمان وزارت بهداشت ضمن تشریح وضعیت درمان کشور در سال‌های قبل و بعد از انقلاب اسلامی، گفت: تمام شاخص‌های بهداشتی و درمانی بعد از انقلاب اسلامی پیشرفت قابل توجه داشته‌اند و امروز کشور ایران در زمینه بهداشتی و درمانی جزو کشورهای سرآمد است.

دکتر سعید کریمی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به وضعیت سلامت و درمان در کشور بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، گفت: یکی از حوزه‌هایی که بعد از انقلاب جهش خوبی پیدا کرد، حوزه سلامت است. در همین کشور پزشکان هندی، بنگلادشی و... حضور داشتند که حتی زبان‌شان را به درستی متوجه نمی‌شدند و بیماران باید با زبان بدن بیماری‌شان را به پزشک می‌گفتند تا دارویی دریافت کنند، اما به تدریج با ادغام حوزه آموزش و درمان در دانشگاه‌های علوم پزشکی، در این راستا حرکت شد تا کسی که در حوزه سلامت فارغ‌التحصیل می‌شود، مهارت و علم را به صورت توامان داشته باشد. بر این اساس با ادغام آموزش و پزشکی، فارغ‌التحصیلان حوزه سلامت و پزشکی علاوه بر مهارت، علم هم داشتند و جهش بسیار خوبی در حوزه سلامت ایجاد شد.

وی افزود: بر این اساس امروز می‌بینیم که کشورهای همسایه خواهان پزشکان ایرانی هستند و می‌خواهند از ظرفیت پزشکان ما استفاده کنند. البته ما باید سعی کنیم که تا جای ممکن شرایط را فراهم کنیم تا پزشکان‌مان در کشورمان بمانند. باید توجه کرد که در اوایل انقلاب حتی برای یک آب مروارید که یک عمل چشم‌پزشکی روتین است، بیمار را به خارج از کشور می‌فرستادند، اما در حال حاضر برای پیشرفته‌ترین جراحی‌ها هم بیماران از خارج از کشور به ایران می‌آیند.

افزایش تخت‌های بیمارستانی و متخصصین بعد از انقلاب

کریمی درباره وضعیت تخت‌های بیمارستانی نیز گفت: ما در اوایل انقلاب ۵۶ هزار تخت بیمارستانی داشتیم، اما در حال حاضر ۱۵۶۰۰۰ تخت بیمارستانی داریم. باید بدانیم که غیر از ساخت تخت، نگهداری تخت بیمارستانی هم مهم است. در حوزه متخصصین نیز در ابتدای انقلاب هفت هزار متخصص داشتیم، اما در حال حاضر ۷۰ هزار متخصص و فوق‌تخصص در کشور داریم. بنابراین شرایط حوزه سلامت بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با شرایط قبل از انقلاب، قابل مقایسه نیست. با اینکه ۴۰ سال گذشته، اما بسیاری از کشورها چنین جهشی را در حوزه بهداشت و درمان‌شان پیدا نکرده‌اند.

جهش شاخص‌های بهداشتی در ایران

ایران؛ کشوری سرآمد در زمینه بهداشت و درمان

معاون درمان وزارت بهداشت با بیان اینکه در تمام شاخص‌های بهداشتی و درمانی بعد از انقلاب اسلامی پیشرفت قابل توجهی داشته‌ایم، گفت: در زمینه امید به زندگی، میزان مرگ‌ومیر مادران باردار، میزان مرگ‌ومیر کودکان و نوزادان و... جهش ایجاده شده و امروز کشور ایران به جهت بهداشتی و درمانی جزو کشورهای سرآمد است؛ به طوری که سازمان بهداشت جهانی همواره وضعیت شبکه بهداشتی در ایران را مثال می‌زند.

هزینه‌های درمان در ایران و طرحی برای رایگان شدن خدمات ضروری در بستری

کریمی با اشاره به هزینه‌های پرداختی از سوی مردم در حوزه سلامت، گفت: از نظر هزینه‌ها، ‌درست است که ممکن است فشارهای اقتصادی بر دوش مردم باشد، اما اگر به صورت مقایسه‌ای نگاه کنیم، در کشور ما هزینه‌های درمان خیلی زیاد نیست و با وجود اینکه کیفیت خدماتی که ارائه می‌دهیم، بالاست، اما هزینه‌های خیلی زیادی ندارد؛ به ویژه در مراکز دولتی. هرچند که برنامه‌هایی داریم که در قالب نظام ارجاع فرانشیز ۱۰ درصد را هم در حوزه بستری و برای خدمات ضروری صفر کنیم تا در مراکز دولتی خدمات ضروری رایگان شود و کشی به دلیل نداشتن پول، ‌دریافت خدمت را از دست ندهد.

وی با اشاره به برنامه وزارت بهداشت برای کاهش پرداختی از جیب مردم در حوزه بستری و سرپایی در قالب نظام ارجاع، گفت: یکی از برنامه‌هایمان این است که با نهایی شدن پزشک خانواده و نظام ارجاع، اگر کسی از طریق نظام ارجاع از سطح یک به سطح دو آمد، اگر نیاز به خدمت بستری داشت، در خدمات ضروری، بتوانیم فرانشیز را صفر و رایگان کنیم. البته فعلا این موضوع در حوزه بستری و برای خدمات ضروری مورد توجه است و هدف‌مان این است که در قالب نظام ارجاع، فرانشیز برای خدمات ضروری رایگان شود. برای بخش سرپایی هم هدف این است که اگر منابعش را بتوانیم با سازمان برنامه و بودجه نهایی کنیم، فرانشیز را ۱۵ درصد کاهش دهیم؛ یعنی بیمار در بخش سرپایی بجای ۳۰ درصد فرانشیز، در قالب نظام ارجاع ۱۵ درصد بپردازد که البته هنوز قطعی و نهایی نشده است.

وضعیت توریسم سلامت در ایران

کریمی در ادامه درباره وضعیت توریسم سلامت در کشور نیز گفت: در حوزه توریسم سلامت، شرایط‌مان به جهت اعتمادی که کشورهای اطراف به پزشکی ایران دارند، بسیار خوب است. حتی ایرانیانی که مقیم آمریکا و اروپا هستند، اقدامات پزشکی‌شان را در ایران انجام می‌دهند و به پزشکان کشور اعتماد دارند. در عین حال برای گسترش توریسم سلامت، زیرساخت‌هایی لازم است. در حال حاضر ۲۲۰ بیمارستان در کشور زیرساخت لازم در زمینه پذیرش توریسم سلامت را دارند. با این حال توریستی که می‌آید باید هتل مناسب، رفت و آمد مناسب و امکانات رفاهی و ... داشته باشد. این موارد با تعامل بین وزارت بهداشت و وزارت میراث فرهنگی ارتقاء خواهد یافت. همچنین شرایط رفاهی و اجتماعی نیز باید فراهم باشد تا فرد بتواند با آرامش بیاید، خدمت مورد نیاز درمانی‌اش را دریافت کرده و برود. اگر این زیرساخت‌ها و شرایط فراهم باشد، به جهت پزشکی ایران در رده بسیار بالایی است و می‌تواند در حوزه توریسم سلامت اقدامات خوبی داشته باشد.

رشته‌های مادر پزشکی در خطرند؟

وی درباره برخی هشدارها مبنی بر نگرانی برای حضور دانشجویان رشته پزشکی در برخی کرسی‌های تخصصی و فوق‌تخصصی مادر و نگرانی از خالی ماندن این کرسی‌ها، گفت: در این زمینه دو رویکرد وجود دارد؛ یکی اینکه مردم را نگران کرده و اعلام کنیم که مثلا از سال دیگر جراح قلب نداریم و باید از خارج پزشک وارد کنیم و ... که وزارت بهداشت اصلا چنین موضوعی را قبول ندارد. با این حال یک بحث هم این است که برنامه‌ریزی کنیم که چنین اتفاقی رخ ندهد که این اقدام را انجام دادیم. به عنوان مثال امسال که صندلی‌های جراحی قلب پر نمی‌شد، با یکسری تغییرات بین معاونت درمان و معاونت آموزشی وزارت بهداشت، آن را پر کردیم. بنابراین اقدامات موثری می‌توان انجام داد. به عنوان مثال با هماهنگی که با بُرد جراحی قلب انجام شد، این رشته از سال آینده از فوق‌تخصصی خارج شده و با تخصص پیش می‌رود. بر این اساس کسی که می‌خواهد جراح قلب شود، باید چهار سال جراحی عمومی بخواند و بعد بر روی جراحی قلب متمرکز شود. بنابراین تغییرات فرآیندی اتفاق می‌افتد و علاقه‌مندی بیشتر می‌شود.

کریمی گفت: در عین حال بحث تغییر تعرفه‌ها هم هست که می‌تواند علاقه‌مندی به یکسری رشته‌ها را افزایش دهد. این تغییرات برای بسیاری از رشته‌هایی که نگرانی‌هایی درباره آن‌ها وجود داشت، امسال انجام شد. حتی برای تخصص نیز صندلی‌ها پر نمی‌شد که با تغییراتی که در سازمان سنجش انجام شد، مشکلات رفع شد؛ به طوری که قبلا دانشجویان رشته‌های تخصصی می‌توانستند پنج لاین انتخاب کنند که اکنون به ۱۰۰ لاین رسیده است. بنابراین کسی که امتحان می‌دهد می‌تواند بین ۱۰۰ انتخاب هر کدام را که دوست داشت، قبول شود. امسال صندلی‌های ما تا حدود زیادی پر شد و فقط دو رشته طب اورژانس و بیهوشی پر نشد که البته در این دو رشته هم نسبت به سال گذشته شرایط‌مان بهتر شده و ان‌شاءالله با تغییرات تعرفه‌ای، تغییرات فرآیندی و کوریکولوم‌های آموزشی و... داریم تلاش می‌کنیم که مشکلات رفع شود. این اقدامات در دنیا هم ایجاد شده و به عنوان مثال در بسیاری از کشورها، دیگر برای جراحی قلب‌ فوق‌تخصص نیست و متخصص جراحی قلب دارند. همان اقدامی که در داخلی قلب هم انجام شد و دیگر مشکلی نداریم. در هر حال مردم اصلا نباید نگران باشند. اینکه مطرح می‌شود ما پزشک نخواهیم داشت، گرفتار می‌شویم و باید پزشک وارد کنیم و ... درست نیست، اما ما هم باید تلاش کنیم و هرجا که مشکلی وجود داشت، بلافاصله اصلاحش کنیم.